Արամ Ենոքյան. «1991թ. սեպտեմբերի 2-ին ԼՂ իշխանությունը Արցախը հռչակեց անկախ պետություն: Իսկ դեկտեմբերի 10-ին, արցախահայությունը միջազգայնորեն ընդունված ամենաազդեցիկ իրավանորմով՝ հանրաքվեով, վերջնականապես «կնքեց» այդ որոշումը՝ այդպիսով օրինականորեն ամրագրելով սեփական երկրի ինքնությունը»:

Հրանտ Տեր–Աբրահամյան «Ոչ միայն նախկին ԽՍՀՄ-ի, այլև ողջ աշխարհի առումով 1990-2000-ականները կարելի է կոչել հետսովետական շրջան, քանի որ Սովետի փլուզումը, բնականաբար, համաշխարհային մասշտաբի իրադարձություն էր՝ ազդեցության համատասխան չափով»:

Տիգրան Նահապետյան. Արցախի նշանակության մասին տարբեր ճառեր են հյուսվել, կատարվել են բազում վերլուծություններ, գրվել են գրքեր, և դեռ երկար ժամանակ այս գործընթացը շարունակվելու է՝ անկախ այն բանից, թե երբ և ինչպիսի լուծում կստանա ղարաբաղյան հիմախնդիրը:

Հրանտ Տեր-Աբրահամյան. «Հայաստանում ռևանշիզմը չի հասել իր լիարժեք մարմնավորմանը: Այս առումով Հայաստանը մի տեսակ դեռևս անցումային, ուրեմն և՝ անկայուն փուլում է»:

Արթուր Ազարյան. «Սկզբից միտքն էր չորացել,այսինքն՝ սմքել: Թեկուզև դրվագային, բայց... կար դեռ: Ուղղակի նա չէր ասում այն, ինչ մտածում էր, այլ զուտ արտաբերում էր այն, ինչ միտն էր գալիս...»

Հայերը վերջին հազարամյակում արթնանում են հենց այդ միջանկյալ տարածության մեջ և չգիտեն, թե ցանկալի իրականությունը որտեղ է կորել: Յուրաքանչյուր հայ ամեն օր ապրում է փառավոր անցյալում, չերազված, երբեմն՝ ողբերգական ներկայում և երանելի, բայց իրապես անորոշ ապագայում:

Հրանտ Տեր-Աբրահամյան. «Սիրտս վկայում է, որ մոտակա ամիսների ընթացքում Հայաստանում սպասվում են նոր ակտիվացումներ, բաժանումներ և սրացումներ»:

Վահե Սարգսյան. «Վրաստանը չի հանդուրժելու ՀՀ քաղաքացիներով բնակեցված Ջավախք տարածաշրջան. շուտով առաջ է գալու այդ քաղաքացիներին իրենց սեփական բնակավայրեր մուտք գործելուն և այնտեղ մնալուն ուղղված օրենսդրական և այլ արգելքների հարուցման գործընթաց»։

Հրանտ Տեր-Աբրահամյան. «Առավել կատարյալ կերպով ռևանշիզմը մարմնավորվեց Ռուսաստանում, թերևս՝ նաև Ադրբեջանում: Քոչարյանական Հայաստանը մի քիչ այլ դեպք էր»:

Արտակ Սարգսյան. «Հասկանալի է, որ ինչ-որ բան պետք է զիջել Արցախի անկախության միջազգային ճանաչման համար: Բայց արդյոք մենք հիմա չե՞նք զիջում հենց այդ անկախությու՛նը»:

Վարդան Օսկանյան Հուլիսի 9-ից 10-ը Ստեփանակերտում ՀՅԴ կողմից կազմակերպված հայ-թուրքական հարաբերություններին և ղարաբաղյան խնդրին նվիրված համաժողովում հնչած ելույթից:

Մասիս Մայիլյան. «Հրապարակված հիմնարար սկզբունքների ընդունումն ու իրականացումն անուղղելի վնաս կհասցնեն ԼՂՀ-ի ու ՀՀ-ի ազգային շահերին»։

Արտակ Սարգսյան. «Արդեն ակնհայտ է, որ այս կարևոր գազատարը չի անցնի Հայաստանի տարածքով, որն ապացույց է այն բանի, որ Թուրքիան և Ադրբեջանը երբևիցե չեն համաձայնի որևէ նախագծի, որը կուժեղացնի Հայաստանը»:

Դավիթ Գալստյան. «Երբեմն տպավորություն է ստեղծվում, թե Հայաստանում տնտեսությունը վերացական գաղափար է, աննյութական' հասարակ քաղաքացու հետ առնչություն չունեցող»:

Հրանտ Տեր-Աբրահամյան «Ետսովետական ռևանշիզմի հայկական տարբերակը բաղկացած է երկու միֆոլոգեմների միաձուլումից: Մեկը Սովետական Հայաստանի՝ որպես հայոց պատմության մեջ աննախադեպ մշակութային և տնտեսական ծաղկման շրջանի մասին պատկերացումն է, մյուսը՝ 60-ականներին վերջնական տեսք ստացած «հայրենասիրությունը»»:

Արթուր Ազարյան. «Հայաստանաբնակների մի մասի համար ընտրությունները նույնն են, ինչ խունկը՝ սատանայի համար: Հիշատակված մասը բարեկիրթ ու արժանապատիվ ապագայի հանդեպ հույսն իսպառ կորցրած, սթրեսային ծագումնաբանությամբ բազում հիվանդություններին մեկն էլ ավելացրած հատվածն է»:

Արտակ Սարգսյան. «Հայաստանը այլ ելք չունի, քան դիմակայելու այս բազմաբնույթ հակադարձ ուժերին և թույլ չտալու, որ Հարավային Կովկասի համար մղվող պայքարը կրկին վերջանա Արցախը Ադրբեջանի կազմում թողնելու՝ հավանական և արդեն մեկ անգամ կիրառված սցենարով»:

Ռիչարդ Կիրակոսյան. «ԱՄՆ եւ Ռուսաստանի ղեկավարները պետք է ավելի մեծ ուշադրություն դարձնեն Հարավային Կովկասում անվտանգություն եւ կայունություն դարբնելուն ուղղված համագործակցությանը»։