Չեխիայի հրաշակերտ մայրաքաղաք Պրահան սպառնում է դառնալ չարաբաստիկ քաղաք հայության ու Հայաստանի համար: Երևի քիչ համարելով, որ 2022-ի հոկտեմբերի 6-ին այստեղ Ալիևի ու Էրդողանի հետ «բանակցություններում» Արցախը գործնականում ու ամբողջությամբ հանձնել է թշնամուն՝ Նիկոլ Փաշինյանը որոշել էր մի հատ էլ օրերս վերադառնալ «հանցանքի վայր»՝ կրկնելու համար կապիտուլյացիոն բնույթի հայտարարություններ ու դրանք լրացնելով նոր՝ ավելի խայտառակ ձևակերպումներով:

Չնայած, գեղեցկուհի Պրահան ի՞նչ մեղք ունի, եթե «ՀՀ իշխանություն» համարվողն է չարաբաստիկ: Չէ, այստեղ չենք դիտարկի Նիկոլ Փաշինյանի (կարծում ենք՝ միտումնավոր ու կանխամտածված) տակուգլուխ հայտարարությունները՝ մեռնել-հարություն առնելու կամ Ստալինի մասին: Նա դրանք հենց այդ նպատակով էլ անում է, որ իր՝ բացահայտ անհեթեթ արտահայտությունները շրջանառվեն, իսկ ինքն այդ աղմուկի տակ իր սև ու հակահայ գործերն առաջ տանի: Ինչևէ:

Լրելով Չեխիա կատարած այցը՝ Նիկոլ Փաշինյանը նաև հարցազրույց տվեց յուրային «Ազատություն» ռադիոկայանին, ինչն առիթ էր Վաշինգտոնում տեղի ունեցած «բանակցային» մարաթոնի որոշ արդյունքներ ամփոփելու համար: Սա Նիկոլ Փաշինյանի հերթական դեմագոգիկ հարցազրույցն էր, վատ, իր խոսքը՝ ցաքուցրիվ, բովանդակությունը՝ խիստ թույլիկ: Ավելին, Նիկոլ Փաշինյանի ու նրա արտաբերածի խորապատկերում անգամ օտարասուն «Ազատություն» ռադիոկաայանի հարցերը ռազմահայրենասիրական քարոզչության տպավորություն էին թողնում, իսկ հարցազրուցավար լրագրողուհու պահվածքն էլ բազմապատիկ արժանապատիվ էր ընկալվում:

Գործնականում ի՞նչ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը, օրինակ, Վաշինգտոնի հնգօրյա «բանակցությունների» մասին: Չնայած շատ բան չասաց, բայց այդքանն էլ բավարար էր:

Առաջինը. պարզ դարձավ կամ ևս մեկ անգամ վերահաստատվեց, որ Նիկոլ Փաշինյանը Արցախը ճանաչում է ադրբեջանական տարածք, Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության մաս:

Երկրորդը. պարզ դարձավ, որ Փաշինյանը Ալիևի հետ քննարկում է այսպես ասած՝ «անկլավների» հարց, այսինքն՝ գործնականում ցանկանում է թշնամուն հանձնել ՀՀ տարածքում գտնվող մի շարք բնակավայրեր, որոնցում ԽՍՀՄ տարիներին, տարբեր ժամանակներում, «կամաց-կամաց» ադրբեջանցիներ էին եկել ու հաստատվել:

Երրորդը. պարզ դարձավ, որ երկչոտ ակնարկ է արվել՝ Ադրբեջանի կազմում Արցախի որևէ, անգամ խորհրդանշական, ատրիբուտային կարգավիճակ ունենալու հնարավորության մասին, սակայն դա մերժվել է Ադրբեջանի կողմից, ու Նիկոլ Փաշինյանի ներկայացրած «հայկական» իշխանությունը այդ հարցում չի կարող ու հետևողական չի լինելու:

Չորրորդը. Փաշինյանը գործնականում խոստովանեց, որ ըստ էության՝ կործանարար, մահացու զիջումների կամ ավելի ճիշտ՝ հանձնողականության միջոցով թղթի վրա «խաղաղություն» ստանալու կամ «խաղաղության թուղթ» ստանալու դեպքում չկա բացարձակապես ոչ մի երաշխիք, ոչ մի իրական հանգամանք, որը կարող է զսպել Ադրբեջանի կամ Թուրքիայի հետագա էքսպանսիան, Սյունիքի, ապա և ամբողջ Հայաստանի զավթումը:

Փաշինյանի արտաբերածի ամբողջ «փիլիսոփայությունը» հանգում է այն բանին, որ ինքը, միանձնյա որոշումներով կամ իր խմբակի հետ, պատրաստ է ամեն ինչ տալ թշնամուն, միայն թե երաշխավորեն իր անձնական անվտանգությունը և ապահովությունը: Այլ փորացավ նա չունի:

Մնացյալը ճապաղ դատողություններ էին «նշաձողի», «ինքնորոշման իրավունքի» թեմաներով, որոնք վերջին ամիսներին նա բազմիցս ծամծմել է տարբեր առիթներով:

Ի դեպ, հատկանշական էր այն պահը, երբ «Ազատության» թղթակիցը հընթացս բռնացրեց Փաշինյանի հերթական ստախոսությունը: Մասնավորապես, հիշեցրեց նրա այն արտահայտությունը, թե իրենց (Փաշինյանն է ասել) ամենամեծ սխալն այն է, որ դեռ 2018 թվականին Արցախի հարցի վերաբերյալ հրապարակավ չեն ասել, թե ինչ վիճակ է: Ապա թղթակիցը հիշեցրեց, որ 2021 թվականին նույն Փաշինյանը արտահերթ ընտրությունների գնաց Արցախի ինքնորոշման իրավունքի իրացումն ապահովելու, «անջատում՝ հանուն փրկության», դեօկուպացիայի կարգախոս-խոստումներով: Տրամաբանական հարց՝ եթե 2018-ին «բան պիտի ասեին», ինչո՞ւ չասացին 2021-ին և ինչո՞ւ էին նման կարգախոս-խոստումներ հռչակում, զուտ իշխանությունը պահելո՞ւ համար:

Փաշինյանը, առանց աչք ճպպացնելու, միանգամից ստեց, թե 2021-ին էլ չգիտեին, նոր են միայն գլխի ընկել, թե ինչն ինչոց է: Ինքն էլ հասկացավ, որ ծուղակն է ընկել, ու միանգամից սկսեց նիկոլաբար ձայնային վայրիվերումներ անել:

Պարզ է մի բան, Փաշինյանի իշխանությունը ոչ միայն համակողմանիորեն սպառված է, այլև սպառվում է Փաշինյանի դեմագոգիկ «կռուտիտների» պաշարը: Մնում է պարզել, թե երբ պետք է հրապարակ ելնի այն համախմբված ուժը, որը պատմության աղբանոցը կնետի այս գլխակեր ու արդեն սպառված իշխանությունը՝ դրա վարչաղետով հանդերձ:

Արմեն Հակոբյան