Օգոստոսի 9-ի գործով մեղադրյալ, ՀԱԿ ակտիվիստ Սարգիս Գևորգյանի պաշտպանական ճառը
Կոչ եմ անում ձեզ տեսնել և հաշվի առնել ակնհայտը, կայացնել վճիռ, որը կարող է անարդարության, ամենաթողության, բեսպրեդելի և լկտիության զոհ դարձած քաղաքացիներին ետ պահել վերջնական հուսահատությունից ու գաղթելու ցանկությունից:
Դատաքննության ընթացքում պարզ երևաց, որ մեզ առաջադրված մեղադրանքը ամբողջությամբ եւ իսկազբանէ շինծու է և հետապնդում է միայն օգոստօսի 9-ին ոստիականական ապօրինություններին ընդամենը ինչ որ կերպ արձանգաքած մի խումբ քաղաքացիներիս նկատմամբ կատարված ապօրնությունները կոծկելու նպատակ: Դատարանի դահլիճում ներկաները` կարգադրիչները, ոստիկանության ուղեկցող գումարտակը, մեղադրողն ու դատավորը, դատարանում ներկա մյուս քաղաքացիները ևս մեկ անգամ տեսան, թե ինչպես է ոստիկանության մի ամբողջ հատուկ ջոկատայինների խումբ կաշկանդված պնդում իրենց վերադասների կողմից թելադրված ցուցմունքները, այդպիսով նսեմացնելով սեփական արժանապատվությունը ու ևս մի մեծ հարված հասցնելով Հայաստանում ոստիկանի կերպարին և էլ ավելի հեռացնում այն օրը, երբ մենք կկարողանանք մեզ ապահով զգալ մեր երկրում` ոստիկանին ապավինելով ու դատարաններից արդարադատություն ակնկալելով: Ես վստահ եմ, որ այս ամենը գիտակցում են նաև նրանք, բայց նրանք պետք է նաև գիտակցեն, որ ցանկացած փոփոխության հասնում են միայն սկզբունքյնության ու կամքի դրսևորման պարագայում:
Անդրադառնալով դատաքննության ընթացքում մեղադրողի ջանքերին առ այն, որ մենք հասարակական կարգ ենք խախտել, ոզում եմ ասել հետևյալը` Խնկո Ապոր գրադարանի մոտ հասարակական կարգ խախտվել է միայն ոստիկանության կողմից եւ ոստիկանության կողմից իրականացվող ապօրինությունը ուղեկցվել են նրանց հայհոյանքներով ու վիրավորանքներով: Որպես ոստիկան ներկայացած անձինք պատճառ են հանդիսացել Կարապի լճի շրջակայքում աննկարագրելի աղմուկի բարձրացմանը: Ինչպես նշել եմ իմ ցուցմունքում ոստիկանության ագրեսսիան,լկտիությունը և միքանի անգամ թվային առավելությունը մեր նկատմամբ ուղակի հարված էր այդտեղ հավաքված քաղաքացիների անվտանգությանն ու արժանապատվությանը: Դատարանում հնչաց ցուցմունքներից ակնհայտ է դառնում ոստիկանության ոչ թե բերման ենթարկելու այլ ուղակի ֆիզիկական հաշվեհարդար տեսնելու մղումը: Բոլոր ոստիկանները պնդում էին , որ նրանց թիվը չի անցել 8-10-ից այս դեպքում հարց է ծագում արդյոք այդպիսի անվերահսկելի իրավիճակում երբ մենք “կատաղի դիմադրություն” էինք ցույց տալիս այդ ինչպես հաջողվեց մեզ բերման ենթարկել երբ ոստիկաններին ըստ իրենց իսկ ցուցմունքների պահանջվում էր 2-3 հոգի մեզ հանգստացնելու այնուհետև բերման ենթարկելու համար? Ադեկվատ էր արդյոք ոստիկանության ,,, աշխատակցի սիրողական նկարահանումների իրականացումը դեպքի վայրում և ինչու նրա այդ գործողությունը չստացավ համապատասխան արձագանք մյուս ոստիկանների կողմից ինչի մասին վկայել է այդ նկարահանումն իրականացնող ոստիկանը??? Գործում առկա բոլոր անհեթեթությունները թվարկել ժամանակատար է և ձանձրալի դրանք արձանագրված են դատարանի կողմից ուստի ձեռնպահ կմնամ բոլոր այդ դրվագների մեջբերումից…
Մեղադրողի մեղադրական ճառը կբնութագրեմ կարճ Հուսահատ փորձեր հորինվածը ու ցանկալին, որպես իրականություն ներկայացնելու… Ես վստահ եմ , որ մեղադրողը այս դատական նիստից հետո անպայման իրեն զգալու է օգտագործված և կեղտոտ գործեր կատարելու գործիք իշխանությունների ձեռքում…Ես ամենայն անկեղծությամբ ցանկանում եմ, որ այս զգացումը չլքի մեղադրողին և ամեն քայլափոխի նա զղճա Հայաստանի հանրապետությանը ու նրա քաղաքացիներին այսպիսի անպատվություն հասցնելու համար:
Մեղադրողը հավանաբար ու հասկանալի է, կաշկանդված է եղել ոստիկանների գործողությունները “Ոստիկանության մասին” ՀՀ օրենքի փոխարեն ոստիկանների արարքները դիտարկել որպես ՀՀ “Քրեական օրենսգրքով” նախատեսված արաքներ:
Այսպիսի հըանգամանքները կարելի է երկար թվարկել, Բայց մեկ բան ակնհայտ է, որ մեզ առաջադրված մեղադրանքը իրականության հետ որևէ կապ անգամ չունի իրականության հետ, ինչը ակնհայտ երևաց դատաքննության ընթացքում և հաստատվեց վկաների ու տուժողների հակասական ցուցմունքներով:
Ես իրավաբան չեմ մասնագիտությամբ, սակայն մեղադրողի ուսուցողական ելույթներն ու ճառերը ինձ եւս դրդեցին որոշ իրավաբանական գիտելիքներ ձեռք բերել:
Օրինակ, հարգելի մեղադրողը գրեթե բոլոր դատաքննական ցուցմունքներից հետո միջնորդում էր հրապարակել նախաքննական ցուցմունքները, քանի որ առկա էին հակասություններ: Քանի անգամ թվաց, թե ուր որ է կծնվի հայկական արդարադառությունը, եւ մեղադրողը օգտվելով իր լիազորություններից, ակնհայտ կեղծ ցուցմունքի կամ կամ սուտ մատնություն կատարելու համար քրեական հետապնդում սկսելու նախաձեռնությամբ հանդես կգար, սակայն այդ ամենը միայն ֆորմալ առումով դատավարակն գործողություններ էին, որոնք գալիս էին պարզապես լրացնելու քրեադատավարական կարգը` ընդամենը:
Չեմ կարող անգամ իսկ ենթադրել, թե դատախազական հսկողություն իրականցանող մարմինը տեղյակ չէ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 18-րդ հոդվածի 2-րդ մասին` /Անմեղության կանխավարկածը/
Կասկածյալը կամ մեղադրյալը պարտավոր չէ ապացուցել իր անմեղությունը: Նրանց անմեղության ապացուցման պարտականությունը չի կարող դրվել պաշտպանության կողմի վրա: Մեղադրանքի ապացուցման և կասկածյալին կամ մեղադրյալին ի պաշտպանություն բերված փաստարկների հերքման պարտականությունը կրում է մեղադրանքի կողմը:
Ինչպիսի կոնկրետ գորոծղություններ են կատարվել մեղադրյալներիս անմեղությունը ապացուցելու ուղղությամբ: Բնականաբար, գործ սարքող, գործ թխող դատախազության եւ նախաքննության մարմինները իրենց առաջ այպիսի պնդիր չեն դրել, ավելին` միայն մեղադրական ճառի ժամանակ ի հայտ է գալիս այնպիսի համակարգ, իբրեւ թե Արտակ Կարապետյանը /ըստ ցուցմունքների` բաց դեղնավուն շապիկով երիտասարդ/ զանգահարել է, որից հետո մենք իբրեւ թե օգնության ենք հասել:
Հարգելի մեղադրող, արդյոք հանձնարարել եք նախաքննական մարմնին ձեռք բերել Արտակ Կարապետյանի հեռախոսազանեգրի բացվածքը, հաստատվել է արդյոք որ Արտակը զանգահարել է ինձ, Դավիթին, Սահակին կամ գործով անցնող մեկ այլ անձնավորության: Վստահ եմ որ ոչ, որովհետեւ չի եղել այդպսիս բան:
Քրեական դատավարության օրենսգրքից իմ կողմից վկայակոչված հոդվածի 3-րդ մասի`
Հանցանք գործելու մեջ անձի մեղավորության մասին հետևությունը չի կարող հիմնվել ենթադրությունների վրա, այն պետք է հաստատվի գործին վերաբերող փոխկապակցված հավաստի ապացույցների բավարար ամբողջությամբ:
Մեղադրողի ակադեմիական գիտելիքներին գրեթե մեկ ժամից ավել առիթ ունեցանք ծանոթանալու մեղադրական ճառի սկզբում: Որեւէ կասկած, որ մեղադրանքի կողմը տիրապետում է քրեադատավարական օրենսդրությամնը, ես չունեմ, հարգելի դատարան, ուրեմն ինչ, ակնհայտ դիտավորություն աղավաղելու քննության օբյեկտիվությունը, բազմակողմանիությունը եւ լրիվությունը:
Մեղադրողին հիշեցնեմ նաեւ եւս մեկ դրույթ նույն օրենսգրքի նույն հոդվածից`
Մեղադրանքն ապացուցված լինելու վերաբերյալ բոլոր կասկածները, որոնք չեն կարող փարատվել սույն օրենսգրքի դրույթներին համապատասխան պատշաճ իրավական ընթացակարգի շրջանակներում, մեկնաբանվում են հօգուտ մեղադրյալի կամ կասկածյալի:
Հարգելի մեղադրող, շան վարկածը դատարանում պաշտպանելով Դուք ավելի վատ վիճակում հայտնվեցիք, քան այդ վարկածը հորինող Ալիկ Սարգսյանը եւ այս դառավարության ընթացքում տուժողի դերը ստանձնած ոստիկանական համազգեստով անձինք:
Սակայն մինչ դատաքննության ու դեպքի մասին խոսելը Ես իմ պաշտպանական ճառի իրավունքից օգտվելով ուզում եմ ներկայացնել նաև անուշադրության մատնված, բայց սույ քրեական գործի համար էական նշանակություն ունեցող ներքոհիշյալ հանգամանքների վրա, որոնք կարող են օգնել դատարանին ներքին համուզում կազմելու համար, եւ ըստ էության պարզ կդառնա, թե ինչ էր 2012թ. օգոստոսի 9-ին տեղի ունեցած միջադեպի էությունը ու իրական շարժառիթները:
Անտեսված հանգամանքի մասին.
Ապրիլի 10, 2009: ՀԱԿ երիտասարդներ՝ Գեւորգ Բոյաջյանը, Վահագն Գեւորգյանը, Սահակ Մուրադյանը եւ Աբրահամ Աբաջյանը, որոնցից վերջին երեքը անչափահաս են մինչ այդ Երեւանի կենտրոնում կայացած քաղաքական ակցիայից հետո Հյուսիսային պողոտայով քայլելու ժամանակ նրանց են մոտեցել համազգեստավոր անձինք եւ վեճ հրահրելուց հետո` ուժի գործադրմամբ մտցրել են ոստիկանական մեքենան եւ բերման ենթարկել ոստիկանական բաժանմունք: Ժամը 22-ի սահմաններում Սահակ Մուրադյանին եւ Աբրահամ Աբաջյանին ազատ արձակեցին, իսկ Վահագն Գեւորգյանին եւ Գեւորգ Բոյաջյանին պահեցին մինչեւ գիշերվա ժամը մեկն անց տաս (ՀԺ 10.04.09): Անօրինական գործողություններ կատարած ոստիկանները պատասխանատվության չեն ենթարկվել: Դեպքի եվրաբերյալ անդրադարձ է եղել նաեւ ԱՄՆ պետքարտուղարության մարդու իրավունքների պաշտպանության վերաբերյալ 2009 Հայաստանյան զեկույցում.
Հուլիս 1, 2009: Աբովյան փողոցում թռուցիկներ տարածող երիտասարդների վրա հարձակում են գործում քաղաքացիական համազգեստով ոստիկանության աշխատակիցներ, որոնք հարձակման ժամանակ զենքով սպառնում են ակտիվիստներին: Մի քանի երիտասարդներ, տարբեր աստճանի մարմնական վնասվածքներով տեղափոխվում են հիվանդանոց: Չնայած աղմկող ապօրինություններին, ինչի մասին նշված է նաեւ ԱՄՆ պետքարտուղարության Մարդու իրավունքների մասին 2010 թվականի Հայաստանյան զեկույցում , քրեական գործ է հարուցվում Սահակ Մուրադյանի, Հերբերտ Գեւորգյանի եւ Տիգրան Առաքելյանի նկատմամբ, վերջինս հուլիսի 5-ին ձերբակալվում է: 2009-ի դեկտեմբերի 15-ին ՀՀ ոստիկանության Կենտրոնի քննչական բաժանմունքում կարճվում է Հայ ազգային կոնգրեսի երիտասարդական թեւի ներկայացուցիչներ Տիգրան Առաքելյանի, Հերբերտ Գեւորգյանի եւ Սահակ Մուրադյանի նկատմամբ հարուցված քրեական գործը (ՀԺ 02.02.10): Օրինախախտ ոստիկաններից որևէ մեկը այդպես էլ պատասխանատվության չի ենթարկվում, սակայն 2011թ.-ին ոստիկանությունը ստիպված է լինում պաշտոնապես ներողություն խնդրել Տիգրան Առաքելյանից:
Նոյեմբեր 9, 2010: Առավոտյան ժամը 9. 30-ի սահմաններում Հայ ազգային կոնգրեսի 8 երիտասարդներ պաստառներ պարզած` լուռ կանգնում են Շառլ Ազնավուրի հրապարակին հարակից «Երեւան» հյուրանոցի շենքի դիմաց: Մի քանի տասնյակ ոստիկաններ շարք կազմած հարվածներով սկսում են ետ հրել: Երիտասարդները ի նշան բողոքի պառկում են գետնին եւ պարզում պաստառները: Վահագն, Սարգիս, Արեգ Գեւորգյաններին եւ Սարգիս Խաչատրյանին Կենտրոնի փոխոստիկանապետ Արայիկ Պետրոսյանի եւ ՊՊԾ գնդի հրամանատար Վալերի Օսիպովի հրահանգով, բռնություններ գործադրելով, մի քանի տասնյակ ոստիկաններ մտցնում են ոստիկանական մեքենան եւ տանում ոստիկանության Կենտրոնի բաժին: Կենտրոնի ոստիկանությունում նրանք դաժան ծեծի են ենթարկվում ոստիկանության հերթապահ մասի տեսացիկի առաջ, սակայն այդ տեսագրությունը այդպես էլ չի հրապարակվում ոստիկանության կողմից: Ժամեր անց բաժնից ազատ արձակվելուց հետո, արդեն ուշ երեկոյան երիտասարդների ինքնազգացողությունը կտրուկ վատանում է և նրանք տեղափոխվում են Հանրապետական հիվանդանոց` անհրաժեշտ բուժզննում անցնելու: Դեպքերին անդրադարձ է եղել ԱՄՆ պետքարտուղարության Մարդու իրավունքների մասին 2010 թվականի Հայաստանյան զեկույցում, որտեղ դեպքի նկարագրությունից զատ նշվում է, որ քրեական գործը դեկտեմբերի 28-ին կարճվեց, երբ քննությամբ պարզ դարձավ, որ երիտասարդները հասարակական կարգը չեն խախտել: Խաղաղ բողոքի ակցիան ցրելու ոստիկանների գործողությունների իրավաչափության հարցն իշխանությունների կողմից կասկածի տակ չառնվեց և դրա հետ կապված քննություն չանցկացվեց: Նույն օրերին Բեյրութում ԼԵՄՖ-ը ընդունում է Հրատապ բանաձև Հայաստանում երիտասարդ քաղաքական ակտիվիստների նկատմամբ շարունակվող հետապնդումների կապակցությամբ (21.11.2010) , որտեղ դատապարտվում է երիտասարդ ակտիվիստների հանդեպ իրականացվող քաղաքական հետապնդումները և կոչ է արվում ՀՀ իժշխանություններին՝ իրականացնել վերը նշված իրադարձությունների անաչառ, համապարփակ հետաքննություն եւ պատժել մեղավորներին օրենքի ողջ խստությամբ (ՀԺ 10.11.10): Վերոնշյալ իրադարձություններից հետո ոչ մի ոստիկան պատասխանատվության չի ենթարկվում:
Հոկտեմբեր 26, 2009: Նիկոլ Փաշինյանի դատավարությանը դրսում հետեւող քաղաքացիները հարձակման են ենթարկվում ոստիկանների եւ կարմիրբերետավորների կողմից: Առանց զգուշացման, տասնյակ բերետավորներ հարձակվում են բարձրախոսներ եւ թմբուկներ բռնած ակտիվիստների վրա: Պանթեոնի այգում ոստիկաններն ու բերետավորները դաժան ծեծի են ենթարկում ՀԱԿ մի քանի համակիրների, թմբուկի պարանով փորձում են խեղդել Աստղիկ Աղեկյանին, որը ստանալով լուրջ մարմնական վնասվածքներ շտապօգնության մեքենայով տեղափոխվում է Էրեբունու հիվանդանոց, իսկ ապօրինաբար բերման ենթարկված երիտասարդ ակտիվիստներ Սարգիս Գևորգյանն ու Սարգիս Խաչատրյանն մի քանի ժամ ոստիկանությունում պահվելուց հետո` ազատ են արձակվում (ՀԺ 27.10.09): Ոստիկանական համազգեստով հանցագործներից որևէ մեկը չի պատժվել:
Փետրվար 19, 2010: 2008 թվականի նախագահական ընտրությունների օրը, բողոքի երթ անցկացնող երիտասարդների վրա գրոհում են հարյուրավոր կարմիր բերետավորներ եւ ոստիկաններ՝ Վալեր Օսիպայնի եւ Ռոբերտ Մելքոնյանի գլխավորությամբ, որոնք հայհոյանքներով ու բռնություներով փորձում են խոչնդոտել խաղաղ երթի անցկացումը: Ոստիկանության ապօրինի գործողությունների հետևանքով տասնյակ ակտիվիստներ ստանում են մարմնական վնասվածքներ, նրանցից Սարգիս Խաչատրյանը տեղափոխվում է հիվանդանոց: Ժամը 17-ն անց 45 րոպեին 6 երիտասարդներ՝Սարգիս Գևորգյանը, Սերգեյ Գասպարյանը, Տիգրան Առաքելյանը, Վահագն Գևորգյանը, Արեգ Գևորգյանը առեւանգվեցին եւ բերման ենթարկվեցին կենտրոնի ոստիկանություն, որտեղ ոտնահարվել են նրանց իրավունքները: Օրենքի կոպիտ խախտմամբ 3 ժամից ավել պահվելուց հետո երիտասարդներն ազատ արձակվեցին (ՀԺ 20.02.10): Օրինազանց ոչ մի ոստիկան պատասխանատվության չի ենթարկվել:
Մայիս 28, 2010: Հայ Ազգային Կոնգրեսի մի խումբ երիտասարդներին և նախկին քաղբանտարկյալ Վարդգես Գասպարին բողոքի խաղաղ ակցիա էին անցկացնում Ազատության հրապարակում: Երբ նրանք մտան Ազատության հրապարակ, հայտնվեցին ոստիակններն ու կարմիրբերետավորները: Նրանք ակցիայի մասնակիցներից պահանջեցին դադարեցնել և դուրս գալ հրապարակից: Դրան հաջորդեցին ոստիկանների բռնի գործողությունները (ՀԺ 01.06.10, Ա1+ 28.05.10): Ապօրինությունը մնացել է անպատիժ:
Մայիս 29, 2010 - Քաղաքացիական եւ ոստիկանական հագուստով հարյուրավոր անձինք փակում են Ազատության հրապարակի մուտքերը և քաղաքացիների հանդեպ խտրական վերաբերմունք ցուցաբերելով, արգելում ՀԱԿ երիտասարդներին մտնել այնտեղ, խախտելով մարդու՝ ազատ տեղաշարժի սահմանադրական իրավունքը: Սկսվում է քաշքշուկ, որն ուղեկցվում է ոստիկանների կողմից հարվածներով եւ հայհոյանքներով: Ինչպես պարզվում է հետագայում քաղաքացիական հագուստով անձինք եղել են մեծամասամբ ՊՊԾ հատուկ ջոկատայիններ՝ կարմիր բերետավորներ, մնացածն էլ Կենտրոն քրեական հետախուզության աշխատակիցներ ( ՀԺ 01.06.10, Ա1+ 29.05.10): Հանցագործները չեն պատժվել:
Մայիսի 30, 2010: Ժամը 17.30-ի սահմաններում Ազատության հրապարակում կարմիր բերետավորները, պարեկապահակային ծառայության աշխատակիցները` ղեկավարներ Վալերի Օսիպյանի, Ռոբերտ Մելքոնյանի եւ Աշոտ Կարապետյանի գլխավորությամբ: Ոստիկանները, խախտելով մարդու ազատ տեղաշարժի սահմանադրական իրավունքը, փորձում են ՀԱԿ համակիրներին դուրս հանել ազատության հրապարակց՝ նրանց քաշքշելով, հարվածելով եւ նրանց հանդեպ բռնություններ կիրառելով: Ոստիկանները ապօրինաբար բերման են ենթարկում Տիգրան Առաքելյանի, Վարդգես Գասպարիին, Սարգիս Գեւորգյանին, Վահագն Գեւորգյանին, Սերգեյ Գասպարյանին եւ Կոնգրեսի արտաքին հարաբերությունների հանձնախմբի անդամ Վլադիմիր Կարապետյանին: «Դուք կույրաղիք եք, ձեզ պետք է վիրահատել»,-բառացի ասում էր Ռոբերտ Մելքոնյանը ( ՀԺ 01.06.10, Ա1+ 31.05.10): Ապօրինություններ գործած ոստիկանները չեն պատժվել:
Մայիս 31, 2010: 18:00-ի սահմաններում, Ազատության հրապարակում ոստիկանները, շղթա կազմած ծեծուջարդով դուրս են հանում զբոսանքի դուրս եկած ՀԱԿ համակիրներին` ցուցաբերելով խտրական վերաբերմունք ՀՀ քաղաքացիների նկատմամբ: Դիմադրողներն արժանանում են բռնության` անկախ իրենց սեռից եւ տարիքից: Բռնության գործադրմամբ բերման է ենթարկվում ՍԴՀԿ ատենապետ Լյուդմիլա Սարգսյանը: ՀԱԿ-ի անդամների եւ համակիրների նկատմամբ բռնությունները շարունակվում են Սարյանի արձանի հարակից տարածքում: «Առաջ» հրամանից հետո ոստիկանության աշխատակիցները շրջափակում են Սարյանի արձանի հարակից տարածքը եւ ապօրինաբար սկսում են բերման ենթարկել ՀԱԿ-ի երիտասարդներին որոնց մինչեւ ոստիկանության մեքենաներ հասցնելը` ծեծի են ենթարկում: Ոստիկանները քաշքշելով պատռում են նրանց հագուստը, նրանց պառկեցնում են գետնին եւ ծեծի ենթարկում: Բերման են ենթարկվում 17 քաղաքացի: Ժամը 23.00-ի սահմաններում բացի երեք բերման ենթարկվածներից` Անի Գեւորգյանից, Սարգիս Գեւորգյանից եւ Դավիթ Քիրամջյանից, մնացածներն ազատ են արձակվում: Վերջիններս ձերբակալվեցին: Այս բոլոր օրերի ընթացքում ոստիկանները այդպես էլ չեն բավարարվում ՀԱԿ երիտասարդների պահանջը՝ ներկայացնել օրենքի այն կետը , որի պատճառով նրանք չեն կարողանում զբոսնել Ազատության հրապարակում: Բռնություններ են կիրառվում նաեւ լրագրողների հանդեպ, մասնավորապես Անի Գեւորգյանի, որը հետագայում ապօրինաբար ձերբակալվածների շարքում է հայտնվել (ՀԺ 01.06.10, Ա1+ 31.05.10): Վերոնշյալ իրադարձություներին անդրադարձ է եղել նաև ԱՄՆ պետքարտուղարության Մարդու իրավունքների մասին 2010 թվականի զեկույցում:
Հունիս 25, 2011: Ժամը 20.45-ի սահմաններում Հունիսի 30-ին կայանալիք հանրաահվաքի մասին իրազեկող թերթոնները բաժանելիս Հայ ազգային կոնգրեսի ակտիվիստներ Սարգիս Գեւորգյանին, Վահագն Գեւորգյանին, Սարգիս Խաչատրյանին եւ Դավիթ Քիրամիջյանին Երեւանի Պուշկին-Մաշտոց պողոտայի խաչմերուկից բերման են ենթարկվում Կենտրոնի ոստիկանության բաժին, որտեղ Երեւանի փոխոստիկանապետ Ռոբերտ Մելքոնյանը երիտասարդների հասցեին սպառնալիքներ է հնչեցնում: Համացանցում տեղադրված է վերոնշյալ դեպքի աուդիո ձայնագրությունը, որտեղ բարձրաստիճան ոստիկանները ոչ միայն սպառնում են երիտասարդներին, այլ նաև քաղաքական հայտարարություններ են անում (ՀԺ 28.06.11): Մասնավորապես` մեջ եմ բերում այդ խոսակցությունը
Ռ.Մ – Պահանջում եմ ձեզանից, որ դուք նախագահի հասցեին, որևէ արտահայտություն չանեք:
Ս.Գ - Ասեք կոնկրետ ինչ արտահայտություն: Սերժիկ հեռացիր??
Ռ.Մ – Հա
Ս.Գ – Ասելու եմ
Ռ.Մ - Եթե շարունակեք համապատասխան գործողություններ կլինեն
Ս.Գ – Ինչ գործողություն
Ռ.Մ - Կանեք կիմանաք
Ս.Գ – Սպառնում եք?
Ռ.Մ – Հա սպառնում եմ, դու գիտես , որ ես սպառնում եմ ու եթե սպառնում եմ իրականացնում եմ…
Այս խոսակցությանը մասնակից էին նաև Կենտրոնի փոխոստիկանապետ Արայիկ Պետրոսյանը, և Ռ.Մ-ի տեղակալ Վալերի Օսիպյանը:
Այժմ ուղիղ մեջբերեմ Երևանի փոխոստիկանապետ Ռոբերտ Մելքոնյանի A1plus.am կայքին տված հարցազրույցով արված մի հայտարարություն , որը նա արել է 2009թ.-ին : «Պայքար, պայքար մինչեւ վերջ: Իմ պայքարը իրենց պայքարին հաղթելու է»,- այսօր Ա1+ին ասաց ՀՀ Ոտիկանության ՊՊԾ պետ Ռոբերտ Մելքոնյանը: Այսինքն, Ձեր եւ ՀԱԿ-ի կարգախոսը նո՞ւյն է` Ա1+ի հարցին, պարոն Մելքոնյանը պատասխանեց. «Ոչ իմ կարգախոսը` Առաջ Հայաստանն է»: Հարցազրույցի ավարտին նա նորից նշում է «Ես պայքարելու եմ մինչեւ վերջ, որ իմ պայքարը հաղթի իրենց պայքարին:
Հարգելի դատարան, իմ համոզմամբ այժմ դատարաննում քննվող դեպքը պետք է դիտարկվի որպես վերոհիշյալ շղաթայի մեկ օղակ: Այս նյութերը համադրելով` կարելի է հստակ պատկերացում կազմել ոստիկանության գործելաոճի մասին, մասնավորապես, ընդիմության ներկայացուցիչների հետ առնչության պարագայում: Սակայն միամիտ կգտնվեմ ենթադրելով, որ դուք այս ամենը չեք հասկանում: Հարգելի դատարան , մեղադրող և ոստիկանության աշխատակիցներ արդյոք ակնհայտ չէ՞, որ 2007թ. Համաժողովրդական շարժման, ապա Հայ Ազգային Կոնգրեսի կամավորման եւ գործունեության ամբողջ ընթացքին զուգահեռ իրավապահ մարմինների նամանատիպ գործողությունների այս շարքը ուղակի օրինաչափություն է, որտեղ ոստիկանությունը գործում է նույն սցենարով, փորձելով կասեցնել ընդիմադիր քաղաքացիների պայքարը: Գրեթե բոլոր դեպքերի նկարագրություններում երևում են նույն ոստիկանների անունները Ռոբերտ Մելքոնյան, Վալերի Օսիպյան, Արայիկ Պետրոսյան և այլն…: Նրանք բոլորը իրենց ենթականների ու իրենց վերադաս Ալիկ Սարգսյանի հետ միասին խնդիր էին դրել, իրենց բառապաշարով, “խեղդել հեղափոխությունը օրօրոցում”: Սյսօր Ալիկ Սարգսյանի փոխարինել է հայտնի Վովա Գասպարյանը, բայց բոլորիս էլ պարզ է, որ նա Ալիկ Սարգսյանից ժառանգել է նրա գործելավոճը և որոշ դեպքերում էլ ավելի կատարելագործել այն, քանի որ համակարգը ստիպում է լինել այդպիսին: Ոստիկանության որակը չի փոխվել և չի էլ փոխվելու, անկախ դրա ղեկավարի դավանանքից, հմտություններից կամ ծագումից, քանզի ոստիկանության առաջ դրված է միայն մի խնդիր` ապահովել ոչ օրինակարգ իշխանությունների գոյությունը, այդ ճանապարհին չխնայելով ոչ ոքի: Մեզ հետ տեղի ունեցած բոլոր միջադեպերը վառ արտահայտումն ու հաստատումն են այս իրողության եւ տիպիկ են տոտալիտար, բռնատիրական ռեժիմներին, որոնք հիմնված են բանակի, ոստիականության, պատվերով գործող դատախազության ու քննչական մարմիննրի, անկախությունից զրկված դատարանների վրա: Հենց այդ պատճառով մենք բազմիցս թե ոստիկանությունում, թե դատարանի դահլիճում հայտարարեցինք, որ մենք Օգօստօսի 9-ին չենք առնչվել ոստիկանների հետ, Օգօստոսի 9-ին մեզ վրա եղել է հարձակում` նույն ձեռագրով, չեմ խորշի նաեւ ասել` հանցավոր ձեռագրով: Նրանց հենց Ալիկ Սարգսյանը իր խոսքում բնորոշել է որպես կիսահանցագործ դեմքեր և այսօր այդ նույն անձինք հատուկջոկատայինների հետ միասին ներկայանում են որպես ոստիկան, հենց այդ պատճառով է, որ մենք չենք վստահել նրանց և լուրջ մտահոգություն ենք ունեցել մեր կյանքի և առողջության համար: Այդ զգացումը բազմապատկվել է, երբ ոստիկանություն կոչվող շենքում մենք տեսանք այս տարիների ընթացքում մեզ վրա հարձակումներ կազմակերպած եւ իրականացրած անձանց:
Հաշվի առնելով այս ամենը ես միևնույն է զարմացած չեմ
Հայաստանի այսօրվա պայմաններում երբ ոստիկանությունը արդեն մասնագիտացած է մարդկանց վրա գործ սարքելու հարցում և տապալված է իր իրական գործառույթների կատարման մեջ երբ ցանկացած ոստիկան իրեն համարում է կրիմինալ իշխանությունների սպասարկու և անխնա կերպով լծված է այդ գործին այլ գործելաոճ ակնկալելն անմտություն է…Ուստի առանց համակարգի փոփոխության առանց այս ռեժիմից ազատվելու ես արդարադատություն չեմ ակնկալում: հավանաբար, մենք նորից կլինենք այս դահլիճում ու նորից պաշտպանական ճառեր կկարդանք, բայց դա մեզ չի հուսահատեցնում: Փոփոխությունը անխուսափելի է:
Կոչ եմ անում ձեզ տեսնել և հաշվի առնել ակնհայտը, կայացնել մի վճիռ որը կարող է անարդարության, ամենաթողության, բեսպրեդելի և լկտիության զոհ դարձած քաղաքացիներին ետ պահել վերջնական հուսահատությունից ու գաղթելու ցանկությունից: Վճիռ , որը կարող է խթան հանդիսանալ քաղաքացու մտքի հեղափոխության և հանուն արժանապատիվ կյանքի պայքար մղելու…
Օգոստոսի 9-ի գործով մեղադրյալ, ՀԱԿ ակտիվիստ Սարգիս Գևորգյանի պաշտպանական ճառը
Կոչ եմ անում ձեզ տեսնել և հաշվի առնել ակնհայտը, կայացնել վճիռ, որը կարող է անարդարության, ամենաթողության, բեսպրեդելի և լկտիության զոհ դարձած քաղաքացիներին ետ պահել վերջնական հուսահատությունից ու գաղթելու ցանկությունից:
Դատաքննության ընթացքում պարզ երևաց, որ մեզ առաջադրված մեղադրանքը ամբողջությամբ եւ իսկազբանէ շինծու է և հետապնդում է միայն օգոստօսի 9-ին ոստիականական ապօրինություններին ընդամենը ինչ որ կերպ արձանգաքած մի խումբ քաղաքացիներիս նկատմամբ կատարված ապօրնությունները կոծկելու նպատակ: Դատարանի դահլիճում ներկաները` կարգադրիչները, ոստիկանության ուղեկցող գումարտակը, մեղադրողն ու դատավորը, դատարանում ներկա մյուս քաղաքացիները ևս մեկ անգամ տեսան, թե ինչպես է ոստիկանության մի ամբողջ հատուկ ջոկատայինների խումբ կաշկանդված պնդում իրենց վերադասների կողմից թելադրված ցուցմունքները, այդպիսով նսեմացնելով սեփական արժանապատվությունը ու ևս մի մեծ հարված հասցնելով Հայաստանում ոստիկանի կերպարին և էլ ավելի հեռացնում այն օրը, երբ մենք կկարողանանք մեզ ապահով զգալ մեր երկրում` ոստիկանին ապավինելով ու դատարաններից արդարադատություն ակնկալելով: Ես վստահ եմ, որ այս ամենը գիտակցում են նաև նրանք, բայց նրանք պետք է նաև գիտակցեն, որ ցանկացած փոփոխության հասնում են միայն սկզբունքյնության ու կամքի դրսևորման պարագայում:
Անդրադառնալով դատաքննության ընթացքում մեղադրողի ջանքերին առ այն, որ մենք հասարակական կարգ ենք խախտել, ոզում եմ ասել հետևյալը` Խնկո Ապոր գրադարանի մոտ հասարակական կարգ խախտվել է միայն ոստիկանության կողմից եւ ոստիկանության կողմից իրականացվող ապօրինությունը ուղեկցվել են նրանց հայհոյանքներով ու վիրավորանքներով: Որպես ոստիկան ներկայացած անձինք պատճառ են հանդիսացել Կարապի լճի շրջակայքում աննկարագրելի աղմուկի բարձրացմանը: Ինչպես նշել եմ իմ ցուցմունքում ոստիկանության ագրեսսիան,լկտիությունը և միքանի անգամ թվային առավելությունը մեր նկատմամբ ուղակի հարված էր այդտեղ հավաքված քաղաքացիների անվտանգությանն ու արժանապատվությանը: Դատարանում հնչաց ցուցմունքներից ակնհայտ է դառնում ոստիկանության ոչ թե բերման ենթարկելու այլ ուղակի ֆիզիկական հաշվեհարդար տեսնելու մղումը: Բոլոր ոստիկանները պնդում էին , որ նրանց թիվը չի անցել 8-10-ից այս դեպքում հարց է ծագում արդյոք այդպիսի անվերահսկելի իրավիճակում երբ մենք “կատաղի դիմադրություն” էինք ցույց տալիս այդ ինչպես հաջողվեց մեզ բերման ենթարկել երբ ոստիկաններին ըստ իրենց իսկ ցուցմունքների պահանջվում էր 2-3 հոգի մեզ հանգստացնելու այնուհետև բերման ենթարկելու համար? Ադեկվատ էր արդյոք ոստիկանության ,,, աշխատակցի սիրողական նկարահանումների իրականացումը դեպքի վայրում և ինչու նրա այդ գործողությունը չստացավ համապատասխան արձագանք մյուս ոստիկանների կողմից ինչի մասին վկայել է այդ նկարահանումն իրականացնող ոստիկանը??? Գործում առկա բոլոր անհեթեթությունները թվարկել ժամանակատար է և ձանձրալի դրանք արձանագրված են դատարանի կողմից ուստի ձեռնպահ կմնամ բոլոր այդ դրվագների մեջբերումից…
Մեղադրողի մեղադրական ճառը կբնութագրեմ կարճ Հուսահատ փորձեր հորինվածը ու ցանկալին, որպես իրականություն ներկայացնելու… Ես վստահ եմ , որ մեղադրողը այս դատական նիստից հետո անպայման իրեն զգալու է օգտագործված և կեղտոտ գործեր կատարելու գործիք իշխանությունների ձեռքում…Ես ամենայն անկեղծությամբ ցանկանում եմ, որ այս զգացումը չլքի մեղադրողին և ամեն քայլափոխի նա զղճա Հայաստանի հանրապետությանը ու նրա քաղաքացիներին այսպիսի անպատվություն հասցնելու համար:
Մեղադրողը հավանաբար ու հասկանալի է, կաշկանդված է եղել ոստիկանների գործողությունները “Ոստիկանության մասին” ՀՀ օրենքի փոխարեն ոստիկանների արարքները դիտարկել որպես ՀՀ “Քրեական օրենսգրքով” նախատեսված արաքներ:
Այսպիսի հըանգամանքները կարելի է երկար թվարկել, Բայց մեկ բան ակնհայտ է, որ մեզ առաջադրված մեղադրանքը իրականության հետ որևէ կապ անգամ չունի իրականության հետ, ինչը ակնհայտ երևաց դատաքննության ընթացքում և հաստատվեց վկաների ու տուժողների հակասական ցուցմունքներով:
Ես իրավաբան չեմ մասնագիտությամբ, սակայն մեղադրողի ուսուցողական ելույթներն ու ճառերը ինձ եւս դրդեցին որոշ իրավաբանական գիտելիքներ ձեռք բերել:
Օրինակ, հարգելի մեղադրողը գրեթե բոլոր դատաքննական ցուցմունքներից հետո միջնորդում էր հրապարակել նախաքննական ցուցմունքները, քանի որ առկա էին հակասություններ: Քանի անգամ թվաց, թե ուր որ է կծնվի հայկական արդարադառությունը, եւ մեղադրողը օգտվելով իր լիազորություններից, ակնհայտ կեղծ ցուցմունքի կամ կամ սուտ մատնություն կատարելու համար քրեական հետապնդում սկսելու նախաձեռնությամբ հանդես կգար, սակայն այդ ամենը միայն ֆորմալ առումով դատավարակն գործողություններ էին, որոնք գալիս էին պարզապես լրացնելու քրեադատավարական կարգը` ընդամենը:
Չեմ կարող անգամ իսկ ենթադրել, թե դատախազական հսկողություն իրականցանող մարմինը տեղյակ չէ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 18-րդ հոդվածի 2-րդ մասին` /Անմեղության կանխավարկածը/
Կասկածյալը կամ մեղադրյալը պարտավոր չէ ապացուցել իր անմեղությունը: Նրանց անմեղության ապացուցման պարտականությունը չի կարող դրվել պաշտպանության կողմի վրա: Մեղադրանքի ապացուցման և կասկածյալին կամ մեղադրյալին ի պաշտպանություն բերված փաստարկների հերքման պարտականությունը կրում է մեղադրանքի կողմը:
Ինչպիսի կոնկրետ գորոծղություններ են կատարվել մեղադրյալներիս անմեղությունը ապացուցելու ուղղությամբ: Բնականաբար, գործ սարքող, գործ թխող դատախազության եւ նախաքննության մարմինները իրենց առաջ այպիսի պնդիր չեն դրել, ավելին` միայն մեղադրական ճառի ժամանակ ի հայտ է գալիս այնպիսի համակարգ, իբրեւ թե Արտակ Կարապետյանը /ըստ ցուցմունքների` բաց դեղնավուն շապիկով երիտասարդ/ զանգահարել է, որից հետո մենք իբրեւ թե օգնության ենք հասել:
Հարգելի մեղադրող, արդյոք հանձնարարել եք նախաքննական մարմնին ձեռք բերել Արտակ Կարապետյանի հեռախոսազանեգրի բացվածքը, հաստատվել է արդյոք որ Արտակը զանգահարել է ինձ, Դավիթին, Սահակին կամ գործով անցնող մեկ այլ անձնավորության: Վստահ եմ որ ոչ, որովհետեւ չի եղել այդպսիս բան:
Քրեական դատավարության օրենսգրքից իմ կողմից վկայակոչված հոդվածի 3-րդ մասի`
Հանցանք գործելու մեջ անձի մեղավորության մասին հետևությունը չի կարող հիմնվել ենթադրությունների վրա, այն պետք է հաստատվի գործին վերաբերող փոխկապակցված հավաստի ապացույցների բավարար ամբողջությամբ:
Մեղադրողի ակադեմիական գիտելիքներին գրեթե մեկ ժամից ավել առիթ ունեցանք ծանոթանալու մեղադրական ճառի սկզբում: Որեւէ կասկած, որ մեղադրանքի կողմը տիրապետում է քրեադատավարական օրենսդրությամնը, ես չունեմ, հարգելի դատարան, ուրեմն ինչ, ակնհայտ դիտավորություն աղավաղելու քննության օբյեկտիվությունը, բազմակողմանիությունը եւ լրիվությունը:
Մեղադրողին հիշեցնեմ նաեւ եւս մեկ դրույթ նույն օրենսգրքի նույն հոդվածից`
Մեղադրանքն ապացուցված լինելու վերաբերյալ բոլոր կասկածները, որոնք չեն կարող փարատվել սույն օրենսգրքի դրույթներին համապատասխան պատշաճ իրավական ընթացակարգի շրջանակներում, մեկնաբանվում են հօգուտ մեղադրյալի կամ կասկածյալի:
Հարգելի մեղադրող, շան վարկածը դատարանում պաշտպանելով Դուք ավելի վատ վիճակում հայտնվեցիք, քան այդ վարկածը հորինող Ալիկ Սարգսյանը եւ այս դառավարության ընթացքում տուժողի դերը ստանձնած ոստիկանական համազգեստով անձինք:
Սակայն մինչ դատաքննության ու դեպքի մասին խոսելը Ես իմ պաշտպանական ճառի իրավունքից օգտվելով ուզում եմ ներկայացնել նաև անուշադրության մատնված, բայց սույ քրեական գործի համար էական նշանակություն ունեցող ներքոհիշյալ հանգամանքների վրա, որոնք կարող են օգնել դատարանին ներքին համուզում կազմելու համար, եւ ըստ էության պարզ կդառնա, թե ինչ էր 2012թ. օգոստոսի 9-ին տեղի ունեցած միջադեպի էությունը ու իրական շարժառիթները:
Անտեսված հանգամանքի մասին.
Ապրիլի 10, 2009: ՀԱԿ երիտասարդներ՝ Գեւորգ Բոյաջյանը, Վահագն Գեւորգյանը, Սահակ Մուրադյանը եւ Աբրահամ Աբաջյանը, որոնցից վերջին երեքը անչափահաս են մինչ այդ Երեւանի կենտրոնում կայացած քաղաքական ակցիայից հետո Հյուսիսային պողոտայով քայլելու ժամանակ նրանց են մոտեցել համազգեստավոր անձինք եւ վեճ հրահրելուց հետո` ուժի գործադրմամբ մտցրել են ոստիկանական մեքենան եւ բերման ենթարկել ոստիկանական բաժանմունք: Ժամը 22-ի սահմաններում Սահակ Մուրադյանին եւ Աբրահամ Աբաջյանին ազատ արձակեցին, իսկ Վահագն Գեւորգյանին եւ Գեւորգ Բոյաջյանին պահեցին մինչեւ գիշերվա ժամը մեկն անց տաս (ՀԺ 10.04.09): Անօրինական գործողություններ կատարած ոստիկանները պատասխանատվության չեն ենթարկվել: Դեպքի եվրաբերյալ անդրադարձ է եղել նաեւ ԱՄՆ պետքարտուղարության մարդու իրավունքների պաշտպանության վերաբերյալ 2009 Հայաստանյան զեկույցում.
Հուլիս 1, 2009: Աբովյան փողոցում թռուցիկներ տարածող երիտասարդների վրա հարձակում են գործում քաղաքացիական համազգեստով ոստիկանության աշխատակիցներ, որոնք հարձակման ժամանակ զենքով սպառնում են ակտիվիստներին: Մի քանի երիտասարդներ, տարբեր աստճանի մարմնական վնասվածքներով տեղափոխվում են հիվանդանոց: Չնայած աղմկող ապօրինություններին, ինչի մասին նշված է նաեւ ԱՄՆ պետքարտուղարության Մարդու իրավունքների մասին 2010 թվականի Հայաստանյան զեկույցում , քրեական գործ է հարուցվում Սահակ Մուրադյանի, Հերբերտ Գեւորգյանի եւ Տիգրան Առաքելյանի նկատմամբ, վերջինս հուլիսի 5-ին ձերբակալվում է: 2009-ի դեկտեմբերի 15-ին ՀՀ ոստիկանության Կենտրոնի քննչական բաժանմունքում կարճվում է Հայ ազգային կոնգրեսի երիտասարդական թեւի ներկայացուցիչներ Տիգրան Առաքելյանի, Հերբերտ Գեւորգյանի եւ Սահակ Մուրադյանի նկատմամբ հարուցված քրեական գործը (ՀԺ 02.02.10): Օրինախախտ ոստիկաններից որևէ մեկը այդպես էլ պատասխանատվության չի ենթարկվում, սակայն 2011թ.-ին ոստիկանությունը ստիպված է լինում պաշտոնապես ներողություն խնդրել Տիգրան Առաքելյանից:
Նոյեմբեր 9, 2010: Առավոտյան ժամը 9. 30-ի սահմաններում Հայ ազգային կոնգրեսի 8 երիտասարդներ պաստառներ պարզած` լուռ կանգնում են Շառլ Ազնավուրի հրապարակին հարակից «Երեւան» հյուրանոցի շենքի դիմաց: Մի քանի տասնյակ ոստիկաններ շարք կազմած հարվածներով սկսում են ետ հրել: Երիտասարդները ի նշան բողոքի պառկում են գետնին եւ պարզում պաստառները: Վահագն, Սարգիս, Արեգ Գեւորգյաններին եւ Սարգիս Խաչատրյանին Կենտրոնի փոխոստիկանապետ Արայիկ Պետրոսյանի եւ ՊՊԾ գնդի հրամանատար Վալերի Օսիպովի հրահանգով, բռնություններ գործադրելով, մի քանի տասնյակ ոստիկաններ մտցնում են ոստիկանական մեքենան եւ տանում ոստիկանության Կենտրոնի բաժին: Կենտրոնի ոստիկանությունում նրանք դաժան ծեծի են ենթարկվում ոստիկանության հերթապահ մասի տեսացիկի առաջ, սակայն այդ տեսագրությունը այդպես էլ չի հրապարակվում ոստիկանության կողմից: Ժամեր անց բաժնից ազատ արձակվելուց հետո, արդեն ուշ երեկոյան երիտասարդների ինքնազգացողությունը կտրուկ վատանում է և նրանք տեղափոխվում են Հանրապետական հիվանդանոց` անհրաժեշտ բուժզննում անցնելու: Դեպքերին անդրադարձ է եղել ԱՄՆ պետքարտուղարության Մարդու իրավունքների մասին 2010 թվականի Հայաստանյան զեկույցում, որտեղ դեպքի նկարագրությունից զատ նշվում է, որ քրեական գործը դեկտեմբերի 28-ին կարճվեց, երբ քննությամբ պարզ դարձավ, որ երիտասարդները հասարակական կարգը չեն խախտել: Խաղաղ բողոքի ակցիան ցրելու ոստիկանների գործողությունների իրավաչափության հարցն իշխանությունների կողմից կասկածի տակ չառնվեց և դրա հետ կապված քննություն չանցկացվեց: Նույն օրերին Բեյրութում ԼԵՄՖ-ը ընդունում է Հրատապ բանաձև Հայաստանում երիտասարդ քաղաքական ակտիվիստների նկատմամբ շարունակվող հետապնդումների կապակցությամբ (21.11.2010) , որտեղ դատապարտվում է երիտասարդ ակտիվիստների հանդեպ իրականացվող քաղաքական հետապնդումները և կոչ է արվում ՀՀ իժշխանություններին՝ իրականացնել վերը նշված իրադարձությունների անաչառ, համապարփակ հետաքննություն եւ պատժել մեղավորներին օրենքի ողջ խստությամբ (ՀԺ 10.11.10): Վերոնշյալ իրադարձություններից հետո ոչ մի ոստիկան պատասխանատվության չի ենթարկվում:
Հոկտեմբեր 26, 2009: Նիկոլ Փաշինյանի դատավարությանը դրսում հետեւող քաղաքացիները հարձակման են ենթարկվում ոստիկանների եւ կարմիրբերետավորների կողմից: Առանց զգուշացման, տասնյակ բերետավորներ հարձակվում են բարձրախոսներ եւ թմբուկներ բռնած ակտիվիստների վրա: Պանթեոնի այգում ոստիկաններն ու բերետավորները դաժան ծեծի են ենթարկում ՀԱԿ մի քանի համակիրների, թմբուկի պարանով փորձում են խեղդել Աստղիկ Աղեկյանին, որը ստանալով լուրջ մարմնական վնասվածքներ շտապօգնության մեքենայով տեղափոխվում է Էրեբունու հիվանդանոց, իսկ ապօրինաբար բերման ենթարկված երիտասարդ ակտիվիստներ Սարգիս Գևորգյանն ու Սարգիս Խաչատրյանն մի քանի ժամ ոստիկանությունում պահվելուց հետո` ազատ են արձակվում (ՀԺ 27.10.09): Ոստիկանական համազգեստով հանցագործներից որևէ մեկը չի պատժվել:
Փետրվար 19, 2010: 2008 թվականի նախագահական ընտրությունների օրը, բողոքի երթ անցկացնող երիտասարդների վրա գրոհում են հարյուրավոր կարմիր բերետավորներ եւ ոստիկաններ՝ Վալեր Օսիպայնի եւ Ռոբերտ Մելքոնյանի գլխավորությամբ, որոնք հայհոյանքներով ու բռնություներով փորձում են խոչնդոտել խաղաղ երթի անցկացումը: Ոստիկանության ապօրինի գործողությունների հետևանքով տասնյակ ակտիվիստներ ստանում են մարմնական վնասվածքներ, նրանցից Սարգիս Խաչատրյանը տեղափոխվում է հիվանդանոց: Ժամը 17-ն անց 45 րոպեին 6 երիտասարդներ՝Սարգիս Գևորգյանը, Սերգեյ Գասպարյանը, Տիգրան Առաքելյանը, Վահագն Գևորգյանը, Արեգ Գևորգյանը առեւանգվեցին եւ բերման ենթարկվեցին կենտրոնի ոստիկանություն, որտեղ ոտնահարվել են նրանց իրավունքները: Օրենքի կոպիտ խախտմամբ 3 ժամից ավել պահվելուց հետո երիտասարդներն ազատ արձակվեցին (ՀԺ 20.02.10): Օրինազանց ոչ մի ոստիկան պատասխանատվության չի ենթարկվել:
Մայիս 28, 2010: Հայ Ազգային Կոնգրեսի մի խումբ երիտասարդներին և նախկին քաղբանտարկյալ Վարդգես Գասպարին բողոքի խաղաղ ակցիա էին անցկացնում Ազատության հրապարակում: Երբ նրանք մտան Ազատության հրապարակ, հայտնվեցին ոստիակններն ու կարմիրբերետավորները: Նրանք ակցիայի մասնակիցներից պահանջեցին դադարեցնել և դուրս գալ հրապարակից: Դրան հաջորդեցին ոստիկանների բռնի գործողությունները (ՀԺ 01.06.10, Ա1+ 28.05.10): Ապօրինությունը մնացել է անպատիժ:
Մայիս 29, 2010 - Քաղաքացիական եւ ոստիկանական հագուստով հարյուրավոր անձինք փակում են Ազատության հրապարակի մուտքերը և քաղաքացիների հանդեպ խտրական վերաբերմունք ցուցաբերելով, արգելում ՀԱԿ երիտասարդներին մտնել այնտեղ, խախտելով մարդու՝ ազատ տեղաշարժի սահմանադրական իրավունքը: Սկսվում է քաշքշուկ, որն ուղեկցվում է ոստիկանների կողմից հարվածներով եւ հայհոյանքներով: Ինչպես պարզվում է հետագայում քաղաքացիական հագուստով անձինք եղել են մեծամասամբ ՊՊԾ հատուկ ջոկատայիններ՝ կարմիր բերետավորներ, մնացածն էլ Կենտրոն քրեական հետախուզության աշխատակիցներ ( ՀԺ 01.06.10, Ա1+ 29.05.10): Հանցագործները չեն պատժվել:
Մայիսի 30, 2010: Ժամը 17.30-ի սահմաններում Ազատության հրապարակում կարմիր բերետավորները, պարեկապահակային ծառայության աշխատակիցները` ղեկավարներ Վալերի Օսիպյանի, Ռոբերտ Մելքոնյանի եւ Աշոտ Կարապետյանի գլխավորությամբ: Ոստիկանները, խախտելով մարդու ազատ տեղաշարժի սահմանադրական իրավունքը, փորձում են ՀԱԿ համակիրներին դուրս հանել ազատության հրապարակց՝ նրանց քաշքշելով, հարվածելով եւ նրանց հանդեպ բռնություններ կիրառելով: Ոստիկանները ապօրինաբար բերման են ենթարկում Տիգրան Առաքելյանի, Վարդգես Գասպարիին, Սարգիս Գեւորգյանին, Վահագն Գեւորգյանին, Սերգեյ Գասպարյանին եւ Կոնգրեսի արտաքին հարաբերությունների հանձնախմբի անդամ Վլադիմիր Կարապետյանին: «Դուք կույրաղիք եք, ձեզ պետք է վիրահատել»,-բառացի ասում էր Ռոբերտ Մելքոնյանը ( ՀԺ 01.06.10, Ա1+ 31.05.10): Ապօրինություններ գործած ոստիկանները չեն պատժվել:
Մայիս 31, 2010: 18:00-ի սահմաններում, Ազատության հրապարակում ոստիկանները, շղթա կազմած ծեծուջարդով դուրս են հանում զբոսանքի դուրս եկած ՀԱԿ համակիրներին` ցուցաբերելով խտրական վերաբերմունք ՀՀ քաղաքացիների նկատմամբ: Դիմադրողներն արժանանում են բռնության` անկախ իրենց սեռից եւ տարիքից: Բռնության գործադրմամբ բերման է ենթարկվում ՍԴՀԿ ատենապետ Լյուդմիլա Սարգսյանը: ՀԱԿ-ի անդամների եւ համակիրների նկատմամբ բռնությունները շարունակվում են Սարյանի արձանի հարակից տարածքում: «Առաջ» հրամանից հետո ոստիկանության աշխատակիցները շրջափակում են Սարյանի արձանի հարակից տարածքը եւ ապօրինաբար սկսում են բերման ենթարկել ՀԱԿ-ի երիտասարդներին որոնց մինչեւ ոստիկանության մեքենաներ հասցնելը` ծեծի են ենթարկում: Ոստիկանները քաշքշելով պատռում են նրանց հագուստը, նրանց պառկեցնում են գետնին եւ ծեծի ենթարկում: Բերման են ենթարկվում 17 քաղաքացի: Ժամը 23.00-ի սահմաններում բացի երեք բերման ենթարկվածներից` Անի Գեւորգյանից, Սարգիս Գեւորգյանից եւ Դավիթ Քիրամջյանից, մնացածներն ազատ են արձակվում: Վերջիններս ձերբակալվեցին: Այս բոլոր օրերի ընթացքում ոստիկանները այդպես էլ չեն բավարարվում ՀԱԿ երիտասարդների պահանջը՝ ներկայացնել օրենքի այն կետը , որի պատճառով նրանք չեն կարողանում զբոսնել Ազատության հրապարակում: Բռնություններ են կիրառվում նաեւ լրագրողների հանդեպ, մասնավորապես Անի Գեւորգյանի, որը հետագայում ապօրինաբար ձերբակալվածների շարքում է հայտնվել (ՀԺ 01.06.10, Ա1+ 31.05.10): Վերոնշյալ իրադարձություներին անդրադարձ է եղել նաև ԱՄՆ պետքարտուղարության Մարդու իրավունքների մասին 2010 թվականի զեկույցում:
Հունիս 25, 2011: Ժամը 20.45-ի սահմաններում Հունիսի 30-ին կայանալիք հանրաահվաքի մասին իրազեկող թերթոնները բաժանելիս Հայ ազգային կոնգրեսի ակտիվիստներ Սարգիս Գեւորգյանին, Վահագն Գեւորգյանին, Սարգիս Խաչատրյանին եւ Դավիթ Քիրամիջյանին Երեւանի Պուշկին-Մաշտոց պողոտայի խաչմերուկից բերման են ենթարկվում Կենտրոնի ոստիկանության բաժին, որտեղ Երեւանի փոխոստիկանապետ Ռոբերտ Մելքոնյանը երիտասարդների հասցեին սպառնալիքներ է հնչեցնում: Համացանցում տեղադրված է վերոնշյալ դեպքի աուդիո ձայնագրությունը, որտեղ բարձրաստիճան ոստիկանները ոչ միայն սպառնում են երիտասարդներին, այլ նաև քաղաքական հայտարարություններ են անում (ՀԺ 28.06.11): Մասնավորապես` մեջ եմ բերում այդ խոսակցությունը
Ռ.Մ – Պահանջում եմ ձեզանից, որ դուք նախագահի հասցեին, որևէ արտահայտություն չանեք:
Ս.Գ - Ասեք կոնկրետ ինչ արտահայտություն: Սերժիկ հեռացիր??
Ռ.Մ – Հա
Ս.Գ – Ասելու եմ
Ռ.Մ - Եթե շարունակեք համապատասխան գործողություններ կլինեն
Ս.Գ – Ինչ գործողություն
Ռ.Մ - Կանեք կիմանաք
Ս.Գ – Սպառնում եք?
Ռ.Մ – Հա սպառնում եմ, դու գիտես , որ ես սպառնում եմ ու եթե սպառնում եմ իրականացնում եմ…
Այս խոսակցությանը մասնակից էին նաև Կենտրոնի փոխոստիկանապետ Արայիկ Պետրոսյանը, և Ռ.Մ-ի տեղակալ Վալերի Օսիպյանը:
Այժմ ուղիղ մեջբերեմ Երևանի փոխոստիկանապետ Ռոբերտ Մելքոնյանի A1plus.am կայքին տված հարցազրույցով արված մի հայտարարություն , որը նա արել է 2009թ.-ին : «Պայքար, պայքար մինչեւ վերջ: Իմ պայքարը իրենց պայքարին հաղթելու է»,- այսօր Ա1+ին ասաց ՀՀ Ոտիկանության ՊՊԾ պետ Ռոբերտ Մելքոնյանը: Այսինքն, Ձեր եւ ՀԱԿ-ի կարգախոսը նո՞ւյն է` Ա1+ի հարցին, պարոն Մելքոնյանը պատասխանեց. «Ոչ իմ կարգախոսը` Առաջ Հայաստանն է»: Հարցազրույցի ավարտին նա նորից նշում է «Ես պայքարելու եմ մինչեւ վերջ, որ իմ պայքարը հաղթի իրենց պայքարին:
Հարգելի դատարան, իմ համոզմամբ այժմ դատարաննում քննվող դեպքը պետք է դիտարկվի որպես վերոհիշյալ շղաթայի մեկ օղակ: Այս նյութերը համադրելով` կարելի է հստակ պատկերացում կազմել ոստիկանության գործելաոճի մասին, մասնավորապես, ընդիմության ներկայացուցիչների հետ առնչության պարագայում: Սակայն միամիտ կգտնվեմ ենթադրելով, որ դուք այս ամենը չեք հասկանում: Հարգելի դատարան , մեղադրող և ոստիկանության աշխատակիցներ արդյոք ակնհայտ չէ՞, որ 2007թ. Համաժողովրդական շարժման, ապա Հայ Ազգային Կոնգրեսի կամավորման եւ գործունեության ամբողջ ընթացքին զուգահեռ իրավապահ մարմինների նամանատիպ գործողությունների այս շարքը ուղակի օրինաչափություն է, որտեղ ոստիկանությունը գործում է նույն սցենարով, փորձելով կասեցնել ընդիմադիր քաղաքացիների պայքարը: Գրեթե բոլոր դեպքերի նկարագրություններում երևում են նույն ոստիկանների անունները Ռոբերտ Մելքոնյան, Վալերի Օսիպյան, Արայիկ Պետրոսյան և այլն…: Նրանք բոլորը իրենց ենթականների ու իրենց վերադաս Ալիկ Սարգսյանի հետ միասին խնդիր էին դրել, իրենց բառապաշարով, “խեղդել հեղափոխությունը օրօրոցում”: Սյսօր Ալիկ Սարգսյանի փոխարինել է հայտնի Վովա Գասպարյանը, բայց բոլորիս էլ պարզ է, որ նա Ալիկ Սարգսյանից ժառանգել է նրա գործելավոճը և որոշ դեպքերում էլ ավելի կատարելագործել այն, քանի որ համակարգը ստիպում է լինել այդպիսին: Ոստիկանության որակը չի փոխվել և չի էլ փոխվելու, անկախ դրա ղեկավարի դավանանքից, հմտություններից կամ ծագումից, քանզի ոստիկանության առաջ դրված է միայն մի խնդիր` ապահովել ոչ օրինակարգ իշխանությունների գոյությունը, այդ ճանապարհին չխնայելով ոչ ոքի: Մեզ հետ տեղի ունեցած բոլոր միջադեպերը վառ արտահայտումն ու հաստատումն են այս իրողության եւ տիպիկ են տոտալիտար, բռնատիրական ռեժիմներին, որոնք հիմնված են բանակի, ոստիականության, պատվերով գործող դատախազության ու քննչական մարմիննրի, անկախությունից զրկված դատարանների վրա: Հենց այդ պատճառով մենք բազմիցս թե ոստիկանությունում, թե դատարանի դահլիճում հայտարարեցինք, որ մենք Օգօստօսի 9-ին չենք առնչվել ոստիկանների հետ, Օգօստոսի 9-ին մեզ վրա եղել է հարձակում` նույն ձեռագրով, չեմ խորշի նաեւ ասել` հանցավոր ձեռագրով: Նրանց հենց Ալիկ Սարգսյանը իր խոսքում բնորոշել է որպես կիսահանցագործ դեմքեր և այսօր այդ նույն անձինք հատուկջոկատայինների հետ միասին ներկայանում են որպես ոստիկան, հենց այդ պատճառով է, որ մենք չենք վստահել նրանց և լուրջ մտահոգություն ենք ունեցել մեր կյանքի և առողջության համար: Այդ զգացումը բազմապատկվել է, երբ ոստիկանություն կոչվող շենքում մենք տեսանք այս տարիների ընթացքում մեզ վրա հարձակումներ կազմակերպած եւ իրականացրած անձանց:
Հաշվի առնելով այս ամենը ես միևնույն է զարմացած չեմ
Հայաստանի այսօրվա պայմաններում երբ ոստիկանությունը արդեն մասնագիտացած է մարդկանց վրա գործ սարքելու հարցում և տապալված է իր իրական գործառույթների կատարման մեջ երբ ցանկացած ոստիկան իրեն համարում է կրիմինալ իշխանությունների սպասարկու և անխնա կերպով լծված է այդ գործին այլ գործելաոճ ակնկալելն անմտություն է…Ուստի առանց համակարգի փոփոխության առանց այս ռեժիմից ազատվելու ես արդարադատություն չեմ ակնկալում: հավանաբար, մենք նորից կլինենք այս դահլիճում ու նորից պաշտպանական ճառեր կկարդանք, բայց դա մեզ չի հուսահատեցնում: Փոփոխությունը անխուսափելի է:
Կոչ եմ անում ձեզ տեսնել և հաշվի առնել ակնհայտը, կայացնել մի վճիռ որը կարող է անարդարության, ամենաթողության, բեսպրեդելի և լկտիության զոհ դարձած քաղաքացիներին ետ պահել վերջնական հուսահատությունից ու գաղթելու ցանկությունից: Վճիռ , որը կարող է խթան հանդիսանալ քաղաքացու մտքի հեղափոխության և հանուն արժանապատիվ կյանքի պայքար մղելու…
Մինչ նոր Դատական պրոցեսս…