Այն, որ ԱՄՆ-ի ընտրությունների արդյունքները ազդելու են նաև այլ երկրների վրա, հասկանալի է: Սակայն առավել զգայուն են արձանագրում հատկապես այն երկրների գործող ղեկավարները, որոնց քաղաքական ապագան առավել կախված է Վաշինգտոնում առկա տրամադրություններից:

Օրինակ, Ուկրաինայում չեն էլ թաքցնում, որ Թրամփի հաջողության դեպքում Ուկրաինայի աջակցությունը կարող է էապես կրճատվել, և Զելենսկու վիճակը կարող է վատթարանալ: Վերջինս չի պատկերացնում Ռուսաստանի հետ խաղաղ համաձայնության գալ՝ տարածքները կորցնելու գնով: Այդ դեպքում Զելենսկուն ուկրաինացի ժողովուրդը կհարցնի, թե այս չափ զոհերը ինչո՞ւ եղան:

Հասկանալի է, որ Զելենսկին այդ պատասխանը չի ունենա, և նրան կմեղադրեն ավելի քան կես միլիոն մարդու զոհելու համար: Հասկանալի է, որ այս պարագայում Զելենսկու ճակատագիրը կանխորոշված կլինի և ինքը միայն իշխանությունից հեռանալով չի փրկվի:

Ճիշտ հակառակ վիճակում է Իսրայելի վարչապետ Նաթանյահուն:

Նա հույս ունի, որ ամերիկյան այս ընտրություններում հաղթանակ կտանի Թրամփը: Հակառակ դեպքում՝ ամերիկյան դեմոկրատները նրան չեն ների: Բանն այն է, որ ԱՄՆ-ի դեմոկրատական շրջանակները այն կարծիքն ունեն, որ Նաթանյահուն հատուկ է սրում իրավիճակը Միջին Արևելքում, որպեսզի ներքաշի ԱՄՆ-ին մեծ կոնֆլիկտի մեջ, և որի արդյունքում ԱՄՆ-ի մահմեդականները չեն մասնակցի ընտրություններին և հանրապետականները կունենան առավելություն դեմոկրատների հանդեպ ընտրությունների արդյունքում:

Նաթանյահուի և Բայդենի հարաբերությունները այն աստիճանի են սրվել, որ հոկտեմբերի 7-ին, ՀԱՄԱՍ-ի գործողության մեկ տարվա կապակցությամբ, Բայդենը զանգահարել և ցավակցել էր ոչ թե Նաթանյահուին, այլ Իսրայելի նախագահ՝ Գերցոգին, ով ավելի շատ արարողակարգային պաշտոն ունի:

Ավելին, Նաթանյահուն փորձում է համոզել ամերիկյան զինվորականներին, որ պետք է հարվածել Իրանին, սակայն վերջիններս մերժում են այդ առաջարկը:

Բանը հասել է նրան, որ Իսրայելի պաշտպանության նախարարին Նաթանյահուն թույլ չի տվել այցելել Վաշինգտոն՝ քննարկելու Իրանին պատասխան տալու խնդիրը, քանի որ գիտի Բայդենի տեսակետը այս հարցում:

Վերջապես նույն տխուր վիճակում է հայտնվել Հայաստանի գործող վարչապետը, երբ ամեն տեղ և ամեն առիթով հայտարարում է, որ պատրաստ է Ադրբեջանի հետ ստորագրել այսպես կոչված «խաղաղ պայմանագիրը»՝ կարծես հաշվետվություն տալով Բայդենի վարչակազմին, որ ինքը՝ Փաշինյանը, իր տնային աշխատանքը կատարել է, և Ալիևն է խոչնդոտում այդ փաստաթղթի ստորագրումը մինչև ԱՄՆ-ի նախագահական ընտրությունները: Հայաստանի պետական տարբեր աստիճանի գործող ղեկավարների այն պնդումները, թե «Հայաստանը նույնիսկ մեկ ամսվա ընթացքում պատրաստ է ստորագրել Ադրբեջանի հետ համաձայնագիրը», հիմնականում ուղված է Բայդենի վարչակազմի իրենց ներկայացուցիչներին՝ կարծես հասկացնելով, որ տեսեք Փաշինյանը՝ հանուն դեմոկրատների, պատրաստ է մինչև նոյեմբերի 5-ը, այսինքնчամերիկյան ընտրության օրը, ստորագրել Ադրբեջանի հետ փաստաթուղթ:

Սակայն, ի տարբերություն Զելենսկու և Նաթանյահուի՝ Փաշինյանի հետ Բայդենը չի շփվում: Փաշինյանին ամերիկացիները համարում են «խփված ֆիգուր» և փորձում են մինչև վերջ քամել նրանից հակառուսական քայլեր, որպեսզի հաջորդ հայաստանյան իշխանությունը չկարողանա ամբողջովին հետ պտտեցնել այս փաշինյանական անիվը:

Ամերիկացիների համար Փաշինյանը դիտարկվում է արդեն «գնացող գործիչ», ով իր հիմնական առաքելությունը կատարեց՝ Արցախը հանձնեց Ադրբեջանին և ազատեց այդ երկիրը Ռուսաստանի կախվածությունից:

Հիմա մնացորդային կարգով, մտածում են ամերիկացիները, Փաշինյանից ինչ հաջողվի պոկել, կհամարվի հաջողություն:

Փաշինյանն էլ, իր հերթին, համարում է, որ արդեն ապահովագրել է իր և իր ընտանիքի անվտանգությունը, քանի որ Վաշինգտոնի համար պատմական նշանակության հարց է լուծել:

Այս հարցում ամերիկացիները մոտենում են «շնից մազ պոկելը էլի խեր է» սկզբունքով: Այսինքն, ինչքան Փաշինյանին հաջողվի փչացնել հայ-ռուսական հարաբերությունները, այնքան՝ լավ:

Պարզապես գալիք ընտրություններին մնացել է մոտ 1.5 տարի, և ամերիկացիները քաջ գիտակցում են, որ Փաշինյանը չի ընտրվելու, և փորձում են այս ընթացքում մաքսիմալ օգուտ քաղել Փաշինյանից:

Այս տեսանկյունից Վաշինգտոնում Թրամփը կընտրվի, թե Հարիսը, Փաշինյանի համար, մեծ նշանակություն չի ունենա: Իհարկե, դեմոկրատների հաղթանակի պարագայում Փաշինյանն իրեն ավելի կոմֆորտ կզգա, քանի որ նա գիտի, թե ինչ է կատարել ամերիկացիների համար և համոզված է, որ իր «առաքելությունը» արդեն գնահատված է իր տերերի կողմից:

Մյուս կողմից, Փաշինյանը հիշում է, թե ինչպես վարվեց Թրամփը Սիրիայի քրդերի հետ իրենց համար ճակատագրական պահին, և փոքր-ինչ վախենում է, որ Թրամփի ընտրվելու պարագայում՝ հանկարծ ինչքը չհայտնվի Սիրիայի քրդերի իրավիճակում:

Սակայն, ի տարբերություն Նաթանյահուի և Զելենսկու՝ Փաշինյանն իրեն ավելի հանգիստ է զգում ամերիկյան ընտրությունների այս կամ այն արդյունքի պարագայում:

Թեև, իհարկե, ամբողջովին հանգիստ Փաշինյանն իրեն չի կարող զգալ, քանի որ Թրամփն, ի տարբերություն մյուս նախագահների, ունի ավելի շատ գործարքային տրամաբանություն և նախորդ պատմությունների հանդեպ մեծ ուշադրություն չի դարձնում, ինչը Փաշինյանի պարագայում, կարող է ճակատագրական լինել:

Սա է իրականությունը:

Արտակ Հակոբյան
Աղբյուրը՝ Zham.am