Այսօրվա արևմտյան երկրների իշխանությունները հայտնվել են իրենց քաղաքական դեգրադացման վերջին փուլում, երբ իրենց ցանկացած քայլ արդեն դժկամությամբ է ընդունվում հանրության տարբեր շրջանակների կողմից:

Դրա վառ օրինակներից է Տելեգրամ-ի հայտնի հիմնադիր միլիարդատեր Պավել Դուրովի ձերբակալման շուրջ աղմուկը, որ բարձրացել է աշխարհով մեկ:

Ստացվել է այնպես, որ ֆրանսիական իշխանությունների այս քայլը քննադատության է արժանացել գրեթե բոլոր շրջանակների կողմից, այդ թվում նաև Պուտինի հակառակորդների, ովքեր շոկի մեջ նշում են, թե այս քայլից հետո դժվար կլինի համոզել մարդկանց, որ արևմտյան դեմոկրատիաներն ավելի ազատ են, քան Պուտինի իշխանությունը՝ Ռուսաստանում:

Այս թեզի հաստատման համար ներկայացնենք ընդամենը հայտնի դեմքերի արձագանքները, որոնք ներկայացնում են տարբեր քաղաքական ուղղություններ:

Անդրեյ Կլիշաս

Դաշնային խորհրդի սահմանադրական օրենսդրության հանձնաժողովի ղեկավար․

«Ֆրանսիացիները շարունակում են իրենց պայքարը «խոսքի ազատության» և «եվրոպական արժեքների» համար»։

Վլադիսլավ Դավանկով

Պետդումայի փոխխոսնակ, «Նոր մարդիկ» կուսակցություն․

«Այժմ նրան պետք է դուրս հանել: Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովին կոչ եմ անում դիմել Ֆրանսիայի իշխանություններին՝ կալանքից ազատել Պավել Դուրովին»

Տատյանա Մոսկալկովա

Ռուսաստանի Դաշնությունում մարդու իրավունքների հանձնակատար․

«Միանգամայն ակնհայտ է, որ Պավել Դուրովի ձերբակալության իրական պատճառը Telegram-ը փակելու փորձն է՝ առցանց հարթակը, որտեղ կարելի է իմանալ ճշմարտությունը աշխարհում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին։ Սա բողոք է առաջացնում բոլորի մոտ, ովքեր ձգտում են խոսքի ազատության և բազմաբևեռ աշխարհ կառուցելու համար»։

Սրանք Ռուսաստանի իշխանության ներկայացուցիչների արձագանքն են:

Սակայն հետաքրքիր է, որ Դուրովին իրենց աջակցությունը ցույց տվեցին նաև Պուտինի հայտնի ռուս ընդդիմադիր շրջանակները:

Բերենք մի քանի օրինակներ:

Դմիտրի Գուդկով

Ռուս ընդդիմադիր․

«Դուրովի դեմ կարող են բազմաթիվ բողոքներ լինել նրա աշխատանքի բովանդակության և հատկապես սադրիչ ձևի հետ կապված, բայց անձամբ ես չեմ հավատում, որ նա իսկապես լրջորեն համագործակցում է ՖՍԲ-ի հետ։ Հակառակ դեպքում, ես վաղուց կկարողանայի գնել իմ և իմ գործընկերների անձնական նամակագրությունը ընդդիմադիր արհեստանոցի մութ ցանցում. ինչպես է FBK-ն գնել Նավալնիի թունավորողների թռիչքների հաշիվները և տվյալներ։ Փոխարենը, մինչ այժմ բոլոր նման նախադեպերը, որոնք մենք գիտենք, կապված են մարդկանց կալանավորման և նրանց հեռախոսների կոտրման հետ, որոնց ֆիզիկական հասանելիություն են ստանում մեր իրավապահ համակարգի աշխատակիցները»:

Իվան Ժդանով

Հակակոռուպցիոն հիմնադրամի տնօրեն, Նավալնիի գործնկեր․

«Դուրովի մասին. Թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության, մանկապղծության և խարդախության մեղադրանքները թույլ են թվում: Սա խոսում է այն մասին, որ նրա կալանավորումն իսկապես եղել է իշխանությունների հետ համագործակցելուց հրաժարվելու պատճառով: Նման մեղադրանքները անհամոզիչ ու վատ տեսք ունեն»:

Գեորգի Ալբուրով

Ալեքսեյ Նավալնիի թիմի քննչական բաժնի աշխատակից․

«Դուրովի ձերբակալությունը, բացի այն, որ, դատելով այժմ հայտնի մեղադրանքներից՝ դժոխային անարդար է (Դուրովն, ակնհայտորեն, ահաբեկչությամբ կամ զենք վաճառելով չի զբաղվում), նաև մեծ հարված է խոսքի ազատությանը։ Պարզապես հիշեք, թե ինչպես է Telegram-ը դիմակայել արգելափակմանը Ռուսաստանում, ինչպես է նա մշակել արգելափակումը շրջանցելու գործիքներ և համեմատել, թե ինչպես է վերջին ամիսներին անհամեմատ հարուստ YouTube-ը հեզորեն ծալել իր թաթերը և ենթարկվել իր ճակատագրին: Ազատություն Պավել Դուրովին»:

Ալեքսանդր Ռոդնյանսկի

Ուկրաինացի պրոդյուսեր, ռեժիսոր և սցենարիստ․

«Իր ողջ կյանքի ընթացքում Պավել Դուրովը պնդում է «խոսքի ազատության» իրավունքը։ Առանց սահմանափակումների։ Դրա համար նա գրեթե բանտ նստեց Ռուսաստանում, և դրա համար նա այժմ հայտնվում է Ֆրանսիայի բանտում։ Ցանկացած իշխանություն իր դիրքորոշումը պաշտպանելու բազմաթիվ ուղիներ ունի՝ տուգանքներ, արգելափակումներ եւ այլն։ Դուրովի ձերբակալությունը նվեր է Վլադիմիր Պուտինին, ով, անշուշտ, կասի այնպիսի մի բան, ինչպիսին է «որտե՞ղ է Արևմուտքում ձեր գոված խոսքի ազատությունը»:

Դմիտրի Զաիր-Բեկ

«Առաջին բաժին» մարդու իրավունքների ծրագրի ղեկավար․

«Պավել Դուրովի կալանավորումը հարված է ամբողջ աշխարհի մարդկանց ազատություններին. համոզված եմ, որ իբր մեղադրվող «անբավարար բովանդակության մոդերատորությունը» երկրորդական խնդիր է։ Ներկայումս հայտնի տեղեկատվության հիման վրա կարելի է ենթադրել, որ Դուրովն իրականում հետապնդվում է Telegram-ի օգտատերերի գաղտնիությունը պաշտպանելու ցանկության և, իհարկե, հետախուզական ծառայությունների հետ չհամագործակցելու համար։ Նույն պատճառներով Պավելի ու նրա թիմի մտահղացումը արգելափակվեց Ռուսաստանում, Իրանում, Չինաստանում և այլ երկրներում։ Եթե ​​հաստատվեն Դուրովի դեմ ֆրանսիական իշխանությունների պնդումների մասին տվյալները, ապա հնարավոր կլինի արձանագրել, որ եվրոպական ծանր քաշային պետությունը պատերազմ է հայտարարում ոչ միայն Telegram-ին և նրա թիմին, այլև ընդհանրապես խոսքի ազատությանը և նամակագրության գաղտնիությանը՝ դառնալով նշված անազատ երկրներին հավասարը»։

Ինչպես տեսնում ենք, Դուրովի ձերբակալումը խիստ բացասական է ընկալվել գրեթե բոլոր քաղաքական շրջանակների կողմից թե՛ Ռուսաստանում, և թե՛ այդ երկրից դուրս:

Օրինակ, Դուրովի ձերբակալումն արդեն մեկնաբանել են հայտնի արևմտյան հանրային գործիչները:

Իլոն Մասկ

Tesla-ի, SpaceX-ի և X-ի սեփականատեր․

«Դիտեք այս գովազդը Առաջին փոփոխության համար: Նա շատ համոզիչ է: Թույլ տվեք ասել իմ տեսակետը՝ 2030 թվականն է, Եվրոպայում ձեզ մահապատժի են ենթարկելու մեմ հավանելու համար։ #Ազատ Պավել»

Թակեր Կարլսոն

Ամերիկացի հեռուստահաղորդավար, ով Դուրովի հետ հարցազրույց է թողարկել 2024 թվականի ապրիլին․

«Պավել Դուրովը փախել է Ռուսաստանից, երբ կառավարությունը փորձել է վերահսկողություն հաստատել նրա սոցիալական մեդիայի՝ Telegram ընկերության վրա: Բայց, ի վերջո, Պուտինը չէր, որ նրան ձերբակալեց հասարակությանը խոսքի ազատությունից օգտվել թույլ տալու համար: Նրան արգելափակել էր արևմտյան մի երկիր՝ Բայդենի վարչակազմի դաշնակիցը և ՆԱՏՕ-ի եռանդուն անդամը: Պավել Դուրովն այսօր նստած է ֆրանսիական բանտում՝ ծառայելով որպես կենդանի նախազգուշացում ցանկացած հարթակի սեփականատիրոջ համար, ով հրաժարվում է գրաքննել ճշմարտությունը կառավարությունների և հետախուզական գործակալությունների պատվերով: Խավարն արագորեն ընկնում է նախկինում ազատ աշխարհի վրա»:

Ռոբերտ Քենեդի կրտսերը

ԱՄՆ նախագահի անկախ թեկնածու, ով վերջերս հանեց իր թեկնածությունը և միացավ Թրամփին․

«Խոսքի ազատության պաշտպանության անհրաժեշտությունը երբեք այսքան հրատապ չի եղել»։

Քիմ Դոտքոմ

Megaupload ֆայլերի փոխանակման ցանցի հիմնադիր․

«Խոսքի ազատության դեմ հարձակումը սաստկանում է. Ֆրանսիայում ձերբակալվել է Telegram-ի հիմնադիրը. Արևմտյան հետախուզական ծառայությունները ցանկանում են մուտք ունենալ Telegram-ի օգտատերերի անձնական հաղորդագրություններին»։

Փոլ Գրեհեմ

Ծրագրավորող, Y Combinator-ի հիմնադիր․

«Դժվար է պատկերացնել մի երկիր, որտեղ Telegram-ի հիմնադիրը միաժամանակ ձերբակալված է, և որը խոշոր ստարտափ կենտրոն է»։

Էդվարդ Սնոուդեն

ԱՄՆ Ազգային անվտանգության գործակալության նախկին աշխատակից, ով լրագրողներին է փոխանցել հսկողության համակարգերի մասին գաղտնի փաստաթղթեր․

«Դուրովի կալանավորումը հարձակում է մարդու հիմնական իրավունքների, խոսքի և միավորումների ազատության վրա։ Ես զարմացած և խորապես տխուր եմ, որ Մակրոնը թեքվել է պատանդ վերցնելու մակարդակին՝ որպես մասնավոր հաղորդակցությունների հասանելիության միջոց։ Սա ստորացնում է ոչ միայն Ֆրանսիային, այլեւ ողջ աշխարհին»։

Ինչպես տեսնում ենք, ֆրանսիական իշխանությունների այս քայլը խիստ բացասական արձագանքի է արժանացել գրեթե բոլոր քաղաքական շրջանակների կողմից:

Ավելին, շատերը համոզված են, որ ամերիկացիներն այդ քայլին չեն գնացել, որպեսզի իրենց կեղտոտ որոշումները կատարեն իրենց սատելիտ պետությունները:

Սակայն, հատկապես ցավալի է, որ այդ դերում ընտրել են մի երկրի, ով աշխարին տվել է Մեծ ֆրանսիական հեղափոխություն, Նապոլեոն և Շառլ դը Գոլ:

Այլ հայտնի հանրային և արվեստի գործիչների մասին չխոսենք:

Այդպես է լինում, երբ երկրի ղեկավարը քիչ կապ է ունենում իր երկրի հետ, որի ապացույցը վերջին խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքներն էին:

Սա՛ է իրականությունը:

Արտակ Հակոբյան
Աղբյուրը՝ Zham.am