Մեզնից շատ ավելի երկարամյա և անընդհատական պետականությունների պատմություն ունեցող ազգերը հաճախ և դաժանորեն մոլորեցվել են սեփական կառավարիչների կողմից։

Վկան՝ Մեծ Բրիտանիայի բնակչությունը, որը 1938-ին ծափողջույններով էր ողջունում և երգեր էր ձոնում վարչապետ Նեվիլ Չեմբերլենին, ով թղթի կտորը ձեռքին ասում էր, որ ժողովրդին բերել է «Մեր ժամանակների խաղաղությունը» (ինչպիսի ծանոթ արտահայտություն):

Վկան՝ օկուպացված Ֆրանսիայում ֆաշիտներին ենթակա Վիշիի կառավարության ղեկավարման ժամանակաշրջանը, երբ ֆրանսիացի ժողովրդի ստվար զանգվածին հաջողվել էր համոզել, որ ֆաշիզմի դեմ ոչ թե պետք է պայքարել, այլ պետք է համագործակցել՝ դարձյալ «հանուն խաղաղության»։

Բոլոր մանիպուլյացիաների հիմքում նույն մեթոդոլոգիան է եղել՝ մարդկանց բնական ցանկություններն ու վախերը։ Առաջին աշխարհամարտի ավերածությունները տեսած մարդիկ պարզապես չէին ցանկանում նույնի կրկնություն, իսկ մարդկային այս պարզ ցանկություններից օգտվում էին ֆաշիստներն ու պատեհապաշտները՝ պատճառ դառնալով նմանը չունեցող պատերազմների և աղետների։

Բայց այս ճակատագրական մոլորություններից որևէ մեկը դատավճիռ չդարձավ այդ հասարակություններից որևէ մեկի համար։

Նույնն է նաև մեր դեպքում․ ո՛չ նոյեմբերի 9-ը, ո՛չ 2021-ի ընտրությունները դատավճիռներ չեն կարող լինել մեզ համար։

Արցախի հարցում հայ ժողովուրդը դիրքորոշում արտահատել է 1991 թ․ Արցախի Հանրապետության անկախության հանրաքվեով և երեք պատարեզմներով։

Հայաստանի անկախության և հայկական պետության հիմքում ընկած արժեքների հարցում՝ 1991-ի Անկախության հանրաքվեով և «Անկախության հռչակագրով»։

Նիկոլներն անցողիկ են, նրանց ձեռք բերված համաձայնությունները, տված խոստումները, կնքած փաստաթղթերը՝ ևս։ Մանավանդ, որ պետություններն ունեն սեփական ժողովրդի թիկունքում, իշխանության վերազանցությամբ ձեռք բերված պայմանավորվածություններն առոչինչ ճանաչելու բոլոր մեխանիզմները։