Նշենք, որ այս այցը եզակի բնույթ ուներ՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ վերջին անգամ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը այցելել էր Վրաստան 2015 թվականին: Թե ինչո՞վ էր բացատրվում նրա այս քայլը Վրաստանի հանդեպ, դժվար է միանշանակ գնահատել: Տեսակետ կա, որ Ալիևի սերտ հարաբերությունները Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի հետ թույլ չէր տալիս նրան սերտացնելու իր կապերը Բիձինա Իվանիշվիլիի թիմակիցների հետ:

Ավելին, սկսած 2020 թվականից, Ադրբեջանի որոշմամբ չի գործում նաև վրաց-ադրբեջանական ցամաքային սահմանը շարքային քաղաքացիների համար:

Բոլոր այս գործոնները հաշվի առնելով՝ կարելի է պնդել, որ Ալիևի այցը Վրաստան առանձնահատուկ նշանակություն ուներ: Այնքան, որ Վրաստանի իշխանությունները նույնիսկ տեղյակ չէին պահել նախագահ Սալոմե Զուռաբիշվիլիին, ինչի պատճառով վերջինս խիստ նյարդայնացել էր այդ կապակցությամբ:

Թե՛ Ալիևը, և թե՛ Վրաստանի վարչապետը չէին թաքցնում, որ այդ հանդիպումն առաջին հերթին ուներ տարածաշրջանային նշանակություն: Ավելին, այդ հանդիպման վերաբերյալ հատուկ հայտարարությամբ հանդես եկավ Վրաստանում ԱՄՆ դեսպան Քելլի Դեգնանը: Վերջինս նշեց, որ «անչափ կարևոր է զարգացնել երեք երկրների՝ Վրաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի համագործակցությունը հանուն տարածաշրջանային խաղաղության»:

Դիվանագիտական լեզվից թարգմանելով կարելի է ասել, որ ԱՄՆ-ն կարևոր է համարում, որ այդ երեք երկրների համագործակցության արդյունքում հնարավոր լինի Մոսկվային դուրս հանել այս տարածաշրջանից:

Ալիևն իրեն բնորոշ վստահությամբ հայտարարեց, որ Բաքուն համաձայն է և պատրաստ է այդ համագործակցությանը, Հայաստանը պիտի իր վերջին խոսքն ասի:

Նիկոլ Փաշինյանը շատ լավ է հասկանում, որ նույնիսկ զոհաբերելով Արցախի խնդիրը՝ ոչ մի երաշխիք չկա, որ Ադրբեջանը չի հավակնի Հայաստանի տարածքների վրա: Ալիևի խոսքով այդ երաշխիքներն իբր տալիս է, սակայն սպասում է, որ Երևանը համաձայնվի այդ համագործակցությանը, հրաժարվի ռուսական անվտանգության հովանոցից, որպեսզի ուժով լուծի իր բոլոր խնդիրները:

Ինչ վերաբերում է Վրաստանին, ապա վերջինս վարում է չափազանց զգուշավոր քաղաքականություն՝ հայտարարելով, որ «Թբիլիսին չի հավակնում նոր ֆորմատներ ստեղծել, որոնք կփոխարինեն եղած ֆորմատները: Թբիլիսին պատրաստ է լոկ հարթակ դառնալ հայ-ադրբեջանական երկխոսության համար»:

Պարզապես կարելի է նախանձել Վրաստանի ղեկավարների խոհեմությանը, մանավանդ, երբ համեմատում ես Հայաստանի իշխանությունների հետ: Այս հարցում, նույնիսկ համեմատության եզր գոյություն չունի:

Վրացիները նույնիսկ չեն ցանկանում ակտիվ դեր վերձնել իրենց վրա՝ հասկանալով թե ինչ հետևանքների դա կարող է հանգեցնել իրենց համար, եթե հայ-ադրբեջանական բանակցային գործընթացը գնա այլ հունով:

Սա է իրականությունը:

Արտակ Հակոբյան

Աղբյուրը՝ zham.am