Եվրոպայի Հայկական Միությունների Ֆորումի /ԵՀՄՖ/ նախագահությունից հայտնում են հետևյալը. վերլուծելով Եվրատեսիլում Հայաստանի մասնակցության ողջ արդյունքները, ստանում ենք այն, ինչ հաճախ շեշտվում է հայկական մամուլում. Հայաստանում մշակույթն անկում է ապրում, իսկ հայկական երաժշտությունը կորցնում է իր ազգային դեմքը և վերջնականորեն վերածվում, ընդամենն, արևելյան երաժշտության` թուրք-արաբական տարրերով: Հատկապես զարմացնում է այն, որ հայկական երաժշտության խիստ ազգային դեմք և ընդգծվածություն ունեցող հենքի վրա, որը պարզվել, մաքրվել ու հաստատվել է Կոմիտասի, Եկմալյանի և այլոց կողմից, այսօր տարածվում է ադրբեջանա-թուրքական ազդեցությամբ սերված մելոսը: Նույնիսկ կոնսերվատորիայի ժող. գործիքների բաժնի ոմն պրոֆեսոր, ելույթ ունենալով Եվրատեսիլ ներկայացված, ակնհայտորեն ադրբեջանական մոտիվ ունեցող երգի քննարկման ժամանակ, զարմանք հայտնեց, որ ինչու^’ ենք խորշում տարածաշրջանային ազդեցության տակ գրված այս գործից, երբ մենք ապրում ենք այս տարածաշրջանում: Պարոն պրոֆեսորի և նրա նմանների կարծիքով եվրոպացուն մենք պետք է գրավենք այ հենց այս, մեր ունեցած ազգային երգի հետ համեմատած, անճաշակ և մեր անցյալի երաժշտության համար անհարիր արևելյան երաժշտությամբ: Զարմանալիորեն, ի հակադրություն սրան, Ադրբեջանն Եվրատեսիլում հաղթեց բացառիկ եվրոպական ու բավականին բարձր մակարդակի վրա պատրաստված մի ստեղծագործությամբ: Ասվածը հատկապես դրամատիկ է դառնում Իլհամ Ալիևի բազմիցս կրկնվող հայտարարության շնորհիվ. «հայերը ոչ միայն գողացել են մեր տարածքներն, այլև մեր երգը: Նույնիսկ ադրբեջանական մուղամը հայերը փորձում են յուրացնել և դարձնել իրենցը»:

Եվրատեսիլում Հայաստանին չհաջողվեց երբևիցե ոչ թե հաղթել, այլ լավագույն եռյակ ընդգրկվել, այն էլ այն դեպքում, երբ ողջ սփյուռքը, մեկ մարդու պես, սատարում էր մեր երգի ներկայացուցիչներին: Մինչ այս վերջին կատարումը հաջողության չենք հասել, քանի որ կազմակերպիչներն ունեցել է մի սկզբունք. երգը պետք է լինի պարզունակ, անընդհատ կրկնվող ֆրազաներով, որպեսզի հեշտ ընկալվի, իսկ որպես ազգային պետք է ներկայացվի արևելյանը, ընդ որում որոշ դեպքերում բավականին անճաշակ: Վերջին Եվրատեսիլի ժամանակ կրած ջախջախիչ անհաջողությունը քվեարկությանը սփյուռքի չմասնակցելու գործոնն էր նաև, որը սփյուռքի այսօրվա վերաբերմունքն էր Հայաստանի իշխանություններին, մասնավորապես նաև հայ-թուրքական արձանագրություններին ի պատասխան: Ասես որպես պատիժ մեր անհաջողության այս ֆոնի վրա հաղթեց Ադրբեջանը: Այդ հաղթանակը կլիներ սովորական, եթե չունենար արտառոց հետևանքներ Ադրբեջանի համար: Ծախսելով 2-3 մլն. դոլար` իր հաղթանակը ապահովելու համար, Ադրբեջանը ստացավ այնպիսի գովազդի հնարավորություն, որը հարյուրավոր միլիոններով չէր կարող ապահովել: Ամբողջ համաշխարհային մամուլը և հատկապես խոշորագույն ԶԼՄ-ները ներդաշնակորեն, արդեն երկու շաբաթ է, ներկայացնում են Բաքուն որպես մի հզոր, խոշոր համաշխարհային նշանակություն ունեցող արդյունաբերական կենտրոն` իր հմայիչ միջնադարյան ու ժամանակակից ճարտարապետությամբ / ի դեպ հաճախ նշվում է, որ ճարտարապետները հայերը, հրեաները և ռուսներն են/, և որ ամենազավեշտականն է որպես խոշոր մշակույթային կենտրոն, որը մեծ ազդեցություն է թողնում տարածաշրջանի վրա: Դժվար է հավատալ, որ կարելի էր այսպիսի միտք լսել, բայց, վերլուծելով այսօրվա հայկական երաժշտությունը, ստիպված ենք համաձայնվելու, որ գոնե երաժշտության հարցում օտարերկրյա մասնագետներն ու լրագրողները ճիշտ են: Եթե Բաքվին հաջողվի նույն ճանապարհով և նույն մակարդակի վրա կազմակերպել նաև Եվրատեսիլ 2012-ը, ապա տարածաշրջանում հզորագույն մշակույթ ունեցող հայ ժողովուրդը խնդիրներ է ունենալու ապագա սերունդներին ապացուցելու, որ հայերն ու ադրբեջանցիները մշակույթի հարցում հակապատկեր են. որ հայը ունի բարձրարժեք համաշխարհային արվեստ, իսկ ադրբեջանցին` ոչինչ: Բավական է հետևել ադրբեջանական գորգի, Բաքվի ճարտարապետության /այս երկուսի հիմքերն էլ հայկական են/ և ադրբեջանական երաժշտության /սա միակն է, որի հետ հայ ազգայինը կապ չունի/ լայնածավալ գովազդին, որն Ադրբեջանը ներկայացնում է ողջ աշխարհին, որպեսզի օտարերկրյացին այլևս չկարողանա կողմնորոշվել մեր ունեցած մշակույթային ժառանգությունը գնահատելիս: Այսպիսով հայը կորցնում է այն, ինչն ավելի քան մեկուկես հազարամյակ պաշտպանել է նրան ուծացումից, փոխարինել է զենքին, արժեքավորել մեր ժողովրդին` բարձրացնելով և դնելով համաշխարհային արժեքներ ունեցող ժողովուրդների շարքը: Կորցնելով մեր այս դիրքը, մենք տանուլ ենք տալիս ազգային ռազմավարության խնդիրներում և թուլացնում մեր պաշտպանունակությունը: Փրկելով մեր երգը, այն վերադարձնելով կոմիտասյան ակունքներին մենք դառնում ենք անհասանելի տարածաշրջանի բոլոր ժողովուրդների համար: Մնում է կամ հասկանալ այս տարրական ճշմարտությունը և անբողջովին փոխել հայ ազգային երաժշտության ռազմավարությունը, կամ շարունակել անճաշակն ու այլանդակը ժողովրդի վրա ծախելու բիզնեսը` ժողովրդին հեռացնելով իր ակունքներից և թողնելով անպաշտպան ադրբեջանա-թուրքական էքսպանսիայի դիմաց: Ասվածն ԵՀՄՖ ավելի խորն է ընկալում շփվելով սփյուռքահայ երաժշտության հետ, որը հայաստանյան երաժշտության ածանցյալն է օտարերկրյա ազդեցությունների առավել մեծ ճնշումների տակ ձևափոխված: Այս իսկ պատճառով ԵՀՄՖ կոչ է անում հայ երաժշտության ներկայով և ապագայով մտահոգված բոլոր մասնագետներին, հասարակական և քաղաքական գործիչներին փրկել հայ երգը` վերադառնալով կոմիտասյան սկզբունքներին, որը հայ ժողովրդի ռազմավարության կարևորագույն պատվարներից է:

ԵՀՄՖ-ի մամլո քարտուղարություն