Հարցազրույց

07.12.2020 17:52


Փաշինյանի մնալու հարցը քաղաքական խնդիր չէ՝ ազգային անվտանգության սպառնալիք է․ Երվանդ Բոզոյան

Փաշինյանի մնալու հարցը քաղաքական խնդիր չէ՝ ազգային անվտանգության սպառնալիք է․ Երվանդ Բոզոյան

Ցանկացած իշխանություն ադեկվատ չի լինում, մանավանդ Նիկոլ Փաշինյանը: Իրականությունն այն է, որ մարդիկ, որոնք ադեկվատ չեն գնահատում իրավիճակը և մինչև վերջ կառչում են իշխանությանը, նրանք շատ ավելի վատ վիճակի մեջ են հայտնվում, քան եթե ժամանակին հրաժարականի որոշում կայացնեին: Այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Երվանդ Բոզոյանը: Նրա կարծիքով՝ մինչև ընդդիմության կողմից տրված վերջնաժամկետը Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարական չի ներկայացնի: Ըստ Երվանդ Բոզոյանի՝ Նիկոլ Փաշինյանի մնալու հարցը քաղաքական խնդիր չէ, այլ ազգային անվտանգության սպառնալիք է, ընդդիմությունն այդ մեսիջը պետք է փոխանցի հասարակությանը: «Պատերազմը ցույց տվեց, որ նա կառչեց մինչև վերջ, փորձեց և միայն Ստեփանակերտի անկումից առաջ ստիպված համաձայնեց պատերազմը կանգնեցնելուն: Եթե նա պատերազմի ժամանակ մեծ վնաս հասցրեց Հայաստանին, ապա այս քաղաքական պայքարի դեպքում նույն ձև վարվելու դեպքում մեծ վնաս կհասցնի ոչ միայն Հայաստանին, այլ նաև անձամբ իրեն»,-նշեց քաղաքագետը:

-Պարո՛ն Բոզոյան, ընդդիմությունը հրաժարական ներկայացնելու համար Նիկոլ Փաշինյանին վերջնաժամկետ է ներկայացրել մինչև վաղը ժամը 12:00-ն: Ի՞նչ եք կարծում, ընդառաջ կգնա՞ վարչապետն այդ պահանջին:

-Մեծ է հավանականությունը, որ Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարական չի տա: Կարծում եմ՝ ընդդիմությունն ավելի մեծ ճնշումներ պետք է գործադրի՝ օգտագործելով հանրային ռեսուրսը: Միաժամանակ պետք է ներկայացնի, այսպես ասած, իր ճանապարհային քարտեզը՝ լայն դռներ բացելու համար ոչ միայն 17 կուսակցությունների և նրանց միացած ՀԿ-ների, այլ շատ ավելի լայն սպեկտորի համար: Մենք բոլորս էլ հասկանում ենք, որ այսօրվա իրավիճակն այնպիսին է, որ ընդդիմությունը պետք է դառնա ժողովրդի ճնշող մեծամասնության ձայնը: Դրա համար այս փուլում պետք է մեծ կոնսոլիդացիա լինի, որպեսզի Փաշինյանի թիմի գոնե առողջ մասը հասկանա, որ ինքն էլ ապագայում տեղ կունենա քաղաքական դաշտում: Եվ, ըստ էության, Փաշինյանը, հասկանալով, որ կմնա միայնակ՝ ինքը միայն այդ ժամանակ արդեն ճնշումների արդյունքում հրաժարական կտա: Կարծում եմ՝ եթե ընդդիմությունն այդ ճանապարհով գնա, անխուսափելի կլինի Փաշինյանի հրաժարականը:

-Ճանապարհային քարտեզ ասելով ի՞նչ նկատի ունեք: Ընդդիմությունը հայտարարել է, որ լինելու է ժամանակավոր կառավարություն, մեկ տարի անց էլ ընտրություններ պետք է անցկացվեն:

-Դա ժամանակավոր կառավարության գործունեության ճանապարհային քարտեզն է, բայց կարծում եմ՝ ընդդիմությունը և կոնկրետ Վազգեն Մանուկյանը պետք է հանդես գա մի մեսիջով՝ նշելով, որ ինքը փորձելու է ազգային համաձայնության իշխանություն ձևավորել, որտեղ ներգրավված կլինեն բառի բուն իմաստով բոլոր շրջանակները: Այսինքն, այստեղ շատ կարևոր է, որ այդ մեսիջը հասնի բոլորին, այդ թվում՝ Փաշինյանի թիմի առողջ մասին: Սա շատ կարևոր է ամբողջ երկրի համար: Փաշինյանի մնալու հարցը շարքային քաղաքական խնդիր չէ, դա ազգային անվտանգության սպառնալիք է պետականության համար: Այդ իմաստով կարևորում եմ, որ ընդդիմությունն այդ մեսիջը փոխանցի հասարակությանը և ամբողջ քաղաքական դաշտին:

-ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը հանրահավաքից հետո հայտարարությամբ հանդես եկավ, որում ասվում էր. «Վազգեն Մանուկյանի գլխավորած հանրահավաքը ավելի խորացրեց իմ մտավախությունը մեր երկրին սպառնացող քաղաքացիական պատերազմի վտանգի մասին»: Կիսո՞ւմ եք նրա տեսակետը, հնարավոր համարո՞ւմ եք նման սցենարը:

-Կարծում եմ՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը փոքրիկ խորամանկությամբ է զբաղված: Նա փաստացի փորձում է աջակցել Փաշինյանին, որպեսզի նա հրաժարական չտա: Եթե Տեր-Պետրոսյանը վախենում է քաղաքացիական բախումներից, ապա ինքը օր առաջ պետք է գար, միանար ընդդիմությանը: Վազգեն Մանուկյանը լինելու է ժամանակավոր իշխանության վարչապետ, որը պետք է անցկացնի օրինական ընտրություններ, քաղաքագիտական պատմության մեջ միայն այդպես են ընթանում քաղաքակիրթ քաղաքական գործընթացները, որը զերծ է պահում ցնցումներից: Եվ եթե Տեր-Պետրոսյանը շահագրգռված է դրանում, ապա նա պետք է միանար, այդ միանալու ձևը, ֆորմատը այլ խնդիր է, կարող է չմիանար 17-ին, առանձին հայտով հանդես գար: Բայց երբ ինքն իրեն միանգամից դիրքավորում է որպես տարանջատված Վազգեն Մանուկյանից և Նիկոլ Փաշինյանից, ապա ակնհայտ երևում է, որ ինքը փաստացի փորձում է քողարկված աջակցել Փաշինյանին՝ շատ լավ հասկանալով, թե այդ աջակցությունն իր մեջ ինչ վտանգներ է պարունակում Հայաստանի անվտանգության տեսակետից: Արտաքուստ ինքը դա փաթեթավորում է որպես մտահոգություն, իրականում ինքը խրախուսում է, որ պրոցեսները գնան հենց այդ ճանապարհով:

-Նշեցիք, որ ամենայն հավանականությամբ Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարական չի ներկայացնի: Ինչո՞ւ նա չի գնում այդ քայլին՝ հաշվեհարդարի՞ց է վախենում, թե՞ կարծում է, որ հասարակության մի զանգված դեռ աջակցում է իրեն:

-Այստեղ շատ գործոններ կարող են լինել. նախ նա վախենում է, որ կարող է իրեն տրված երաշխիքները չաշխատեն: Երկրորդը՝ բացի երաշխիքներից, մտածում է, որ հասարակության մեջ ինչ-որ հատված կա, որը կարող է իրեն աջակցել: Ցանկացած իշխանություն ադեկվատ չի լինում, մանավանդ Նիկոլ Փաշինյանը: Երբ 2018 թ. եկավ մեծ աջակցություն վայելելով, նա կարող է ադեկվատ չպատկերացնել իրավիճակը՝ մտածելով, որ հասարակության ինչ-որ հատվածի կարելի է մոլորեցնել՝ իր կողքը պահելով: Բայց իրականությունն այն է, որ մարդիկ, որոնք ադեկվատ չեն գնահատում իրավիճակը և մինչև վերջ կառչում են իշխանությանը, ապա նրանք շատ ավելի վատ վիճակի մեջ են հայտնվում, քան որ ժամանակին այդպիսի որոշում կայացնեին: Նույնը կատարվեց պատերազմի դեպքում, եթե նա շուտ՝ 4-րդ օրը կանխեր պատերազմը, երբ գլխավոր շտաբը նշում էր, որ ժամանակն աշխատում է մեր դեմ, Հայաստանն ավելի քիչ կորուստներով դուրս կգար: Նա կառչեց մինչև վերջ, փորձեց և միայն Ստեփանակերտի անկումից առաջ ստիպված համաձայնեց, երբ գլխավոր շտաբը և Արցախի զինվորական վերնախավն ուղղակի վերջնագիր ներկայացրին իրեն, որ պետք է կանգնեցնել պատերազմը, որպեսզի փրկենք Ստեփանակերտը: Սա ցույց է տալիս, որ այս մարդը մինչև վերջ գնացող, ավանտյուրիստական հակումներ ունեցող անձնավորություն է: Ի վերջո, եթե նա պատերազմի ժամանակ մեծ վնաս հասցրեց Հայաստանին, ապա այս քաղաքական պայքարի դեպքում նույն ձև վարվելու դեպքում մեծ վնաս կհասցնի ոչ միայն Հայաստանին, այլ նաև անձամբ իրեն:

Այս խորագրի վերջին նյութերը