Արդեն 5 տարի հայկական դիմակներ արտադրող «Սալյուս» ընկերությունից 15 օր է պետական կառույցները դիմակներ ձեռք չեն բերում, ընկերությունը կանգնած է լուրջ խնդրի առաջ: Ընկերության տնօրեն Ժիրայր Մանդալյանը Tert.am-ի հետ զրույցում նշում է՝ երկընտրանքի առաջ են կանգնած՝ շարունակե՞ն արտադրությունը, թե՝ ոչ, և հավելում՝ չնայած արդեն անիմաստ է շարունակելը:

-Պարո´ն Մանդալյան, պետական կառույցները շարունակո՞ւմ են Ձեր արտադրած դիմակներից ձեռք բերել:

-Հիմա այնպիսի անորակ խաղացողներ են մտել շուկա, որ մերը չեն վերցնում, նրանցն էժան է, անորակ, նրանց են վերցնում: Այսօրվա դրությամբ չենք տալիս, արդեն 15 օր կլինի, որ չենք տալիս: Միայն շատ չնչին քանակությամբ Արդարադատության նախարարությանն ենք տվել, այդ էլ այնքան քիչ է, որ չեմ էլ հիշում:

-Ի՞նչն է պատճառը, որ ձեր արտադրանքից հրաժարվեցին:

-Ի՞նչ ասեմ, չգիտեմ, շուկայի օրենքներն են այդպես, մարդիկ որակին չեն նայում, կարևորը էժան լինի: Մերը հիմա 60 դրամ է:

-Նախապես կնքված պայմանագիր չի՞ եղել:

-Ոչ, ես երկարաժամկետ պայմանագիր չեմ ունեցել: Ոչ մեկն էլ երկարաժամկետ չի կնքում, մեկանգամյա պայմանագրեր են կնքում: Գիտեք ինչ, մեկն անորակ սարքում է 45, 55-ով տալիս է, բնականաբար, մարդիկ դա են գնում, բայց չեն հասկանում, որ անորակը դրած-չդրած նույնն է, իմաստ չունի:

-Պարո´ն Մանդալյան, «Տավուշ տեքստիլ»-ն էլ է 60 դրամով վաճառում, ինչպե՞ս է ստացվում, որ Ձեզ մոտ էլ է գինը նույնը, բայց նրանց են նախապատվություն տալիս։

-«Տավուշ տեքստիլը» շատ է արտադրում, մենք այդքան հզորություն չունենք, իրենք լցրել են շուկան քանակային առումով էլ, գնային առումով էլ: 60 դրամ գրում են, բայց կարող է օրինակ 55-ով են վաճառում: Գրելը կապ չունի, որովհետև մեծ քանակության դեպքում գներ են իջնում: Խնդիրը դրա մեջ է:

-Հիմա, երբ պետական կառույցները Ձեզնից այլևս չեն գնում, կարողանո՞ւմ եք իրացնել արտադրած դիմակները:

-Ասում եմ՝ 15 օր է՝ կանգնած է, չենք կարողանում իրացնել: Խնդիրը միայն «Տավուշ տեքստիլը» չի, իրենցը նորմալ արտադրանք է, իմ ասածն այն է, որ պադվալներում սարքում են դիմակի անվան տակ վաճառում են, որ ոչ մի ստանդարտների չի համապատասխանում, իսկ մենք շեշտը քանակի վրա չենք անում, որակի վրա ենք անում, բայց դե հիմա լավ որակը փաստորեն չի վաճառվում, դրա համար կանգնած ենք:

-Բայց հնարավո՞ր է, որ պետական կառույցներն անորակը ձեռք բերեն:

-Ես ոչ մեկի տեղը չեմ կարող պատասխան տալ, մի քանի դեպք եղել է, ես իմացել եմ, թե ումից են վերցրել ու զարմացել եմ շատ:

-Այս պահին շարունակո՞ւմ եք դիմակների արտադրությունը:

-Այո, մենք շարունակում ենք արտադրել, վաճառք չկա: Եթե այսպես շարունակվի, կկանգնացնենք արտադրանքը, որովհետև անիմաստ կլինի:

-Ձեզ համար կառավարությունն այդքան մեծ PR արեց, 2015 թվականից դիմակ եք արտադրում, հիմա ինչո՞ւ այսպես ստացվեց:

-Ես հիմա ամեն ինչը չեմ կարող Ձեզ ասել, բայց փաստը մնում է փաստ, որ այն խաղացողները, որ մեկ ամսում մտան շուկա, իրենք ապականեցին ամեն ինչ, ես էլի եմ ասում՝ միշտ շեշտը դրել եմ որակի վրա, բայց մարդիկ մտան անորակ սկսեցին արտադրել, մենք կամաց-կամաց դուրս ենք մղվում շուկայից:

-Անուն կտա՞ք:

-Հիմա անուններ չեմ ուզում տալ: Ուղղակի զարմացած եմ, պետք է որակի վերահսկողություն լինի, ինչը չկա: ՌԴ-ից, Չինաստանից հիմա շատ անորակ բերել են, այնտեղ տարբեր գնային որակների կա, ցածր գներով Ռուսաստանով բերել մտցրել են Հայաստան ու անորակը՝ շատ ցածր գներով: Հիմա փաստորեն ես պաշտպանված չեմ դրանից: Շատ քիչ քանակություն ենք վաճառում, ինչը արտադրություն պահելու համար շատ քիչ ծավալներ է:

-Որո՞նք են լինելու Ձեր Հետագա քայլերը:

-Մտածում ենք՝ ինչ անել, հետագայի մասին ենք մտածում, արժի՞ շարունակել, չարժի՞: Երբ պետք էինք, ամեն ինչով մեզ աջակցում էին, իսկ հիմա, որ արդեն բոլորը սկսեցին արտադրել... ամբողջ հանրապետությունը մեկ տարի առաջ ոնց էր, որ բոլորը մեքենա էին ներմուծում, հիմա էլ բոլորը դիմակներ են արտադրում, լավ, վատ դա արդեն ուրիշ հարց է:

-Ստացվում է՝ արտադրողը պաշտպանված չէ՞:

-Այն առումով պաշտպանված չէ, որ պետք է կանոններ լինեն, որակը ստուգեն: Ինքս բժշկական եմ ավարտել, չեմ կարող ինձ թույլ տալ այնպիսի նյութեր դնել դիմակների մեջը, որ մարդուն կա´մ չօգնի, կա´մ նույնիսկ վնասի: Պետք է որակի չափանիշ սահմանել, որ ամեն մեկը չսկսի արտադրել, այլ՝ իրավունք ունեցողը միայն: Հազար հարցեր կան, որ պետք է նայվի: Ճիշտ է հիմա այնպիսի վիճակ է, որ ես չեմ մեղադրում ոչ մեկին, պետք էր, բոլորը սկսեցին արտադրել, բայց այդպես չի կարելի: Պետք է արտադրությունը ինչ-որ նորմերի համապատասխանի, նյութերը պետք է համապատասխանեն նորմերին: Սա բժշկական նշանակություն ունեցող արտադրանք է, բայց դե հիմա նույնիսկ խանութներն են վաճառում, չեն նայում որակին, իրենք գնին են նայում, էժան լինի վաճառեն:

-Պարո´ն Մանդալյան, փաստորեն, եթե պետական կառույցները շարունակեն Ձեզնից ձեռք չբերել դիմակներ, շատ լուրջ խնդիրերի առաջ կկանգնենք:

-Այո´, բայց միայն պետական կառույցների մասին չէ խոսքը: Մինչև կորոնավիրուսն էլ ինձնից չէին վերցնում պետական կառույցները, կորոնավիրուսի ժամանակ սկսեցին վերցնել, հիմա էլ, երևի, ուրիշներից են վերցնում, գտնում են, որ իրենցից է պետք վերցնել: Պետք է այս ամեն ինչը կարգավորվի, որ ամեն մարդ չվերցնի ու դիմակ սարքի: Հիմա ուրիշ արտադրություններ դրեցին այս երկու ամսվա ընթացքում, կան երկու հատ, երևի մեզնից լավ են աշխատում, ինչ ասեմ: Այստեղ ուրիշ հարցեր կան, մեծ քանակ են արտադրում, ուրեմն իրենք առավելություն ունեն փոքր քանակ արտադրողի հանդեպ:

-Չի՞ ստացվում, որ գերիշխող դիրք է մեկ ընկերությունը ձեռք բերել:

-Ես չեմ կարող ասել, պետք է շուկան նայենք, տոկոսային հարաբերություն հասկանանք, բոլոր դեպքերում ես հիմա երկընտրանքի առաջ եմ՝ շարունակե՞մ, չշարունակե՞մ, չնայած իմաստ էլ չունի: Հինգ տարվա ընթացքում, կարելի է ասել, դիմակը նորմալ չենք էլ վաճառել, էս մեկ տարին չհաշված, մենք արտադրել ենք, 2 դրամ թուրքականից ու չինականից թանկ է եղել, չեն վերցրել, կարող եմ ասել դիմակների արտադրության մասով 5 տարին մինուս է գնացել: Մենք բախիլներ էլ ենք արտադրում, դրանցով ենք գոյատևել, դա նորմալ վաճառվում է: Հիմա էլ պետք է տեսնենք՝ կարո՞ղ ենք դիմակները գոնե դուրս տանել, եթե այստեղ չի վաճառվում, որովհետև աբսուրդ է, մեծ գումարներ ներդրվեցին, հումք բերվեց մի քանի ամսվա, որ կարողանանք ապահովել, բայց դե ավելի մեծ խաղացողներ մտան դաշտ: Այնպես չէ, որ մեր գինը շատ բարձր է, նույն գինն ենք դրել, որը, փաստորեն, չի գնվում, ուրեմն չեմ կարող ասել՝ պատճառն ինչումն է: