Նախագահ Սերժ Սարգսյանը, Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահ Մահմուդ Ահմադինեժադի հրավերով, այսօր աշխատանքային այցով ժամանել է Թեհրան:
Այցի շրջանակում Հանրապետության ղեկավարը հանդիպում է ունեցել Նախագահ Մահմուդ Ահմադինեժադի հետ: Սերժ Սարգսյանը նախ շնորհավորել է ԻԻՀ նախագահին և Իրանի ժողովրդին՝ Նովրուզի տոնի կապակցությամբ և իր ու ամբողջ հայ ժողովրդի անունից հղել բարեմաղթանքներ:
Հանդիպման ընթացքում նախագահներ Սարգսյանը և Ահմադինեժադը քննարկել են երկկողմ փոխշահավետ համագործակցության զարգացմանն ու բարիդրացիական հարաբերությունների ամրապնդմանը վերաբերող հարցեր: Նախագահները կարևորել են հատկապես էներգետիկայի, տրանսպորտի, մշակույթի և մի շարք այլ բնագավառներում հաջողությամբ զարգացող փոխգործակցությունը, անդրադարձել՝ Իրան-Հայաստան երկաթգծի կառուցման ծրագրին:
ԻԻՀ նախագահի հետ հանդիպումից հետո Նախագահ Սերժ Սարգսյանը, Թեհրան ժամանած այլ երկրների ղեկավարների հետ, «Վահդաթ» համալիրում մասնակցել է Նովրուզի տոնակատարությանը և հանդես եկել շնորհավորական խոսքով:
***
Նախագահ Սերժ Սարգսյանի ելույթը Նովրուզի տոնակատարությանը
Իրանի Իսլամական Հանրապետության մեծարգո՛ պարոն Նախագահ,
Ձե՛րդ Գերազանցություններ,
Տոնական հանդիսության հարգարժա՛ն մասնակիցներ,
Ուրախ եմ ներկա գտնվել Նովրուզի միջազգային երկրորդ տոնակատարության այս գեղեցիկ և հիրավի խորհրդանշական արարողությանը:
Նովրուզի տոնն իր գեղեցիկ ու բարի ավանդույթներով և ծեսերով հազարամյակների ընթացքում յուրաքանչյուր գարուն նշվում է մեր տարածաշրջանում` ջերմ ու բարեկամական մթնոլորտում միավորելով տարբեր ժողովուրդների:
«Նովրուզ» բառն իր մեջ խորհուրդ ունի։ Այն նշանակում է «նոր օր», ինչն ազդարարում է գարնան գալուստը, կյանքի զարթոնքը: Հենց այդ օրերին է, որ բնությունն իսկապես արթնանում է, և ամեն ինչ սկսվում է նորից. ահա թե ինչպես է հնագույն քաղաքակրթություն ունեցող Իրանի ժողովուրդը պատկերել ու արժևորել կյանքի հավերժականությունը։ Աշխարհի շատ ու շատ ժողովուրդների հոգեկերտվածքում գարունը սկիզբ է, գարնան գալուստը կյանքի նոր էջ է բացում։ Գեղեցիկ է այս տոնը` որպես մարդկային կյանքի՝ բնության հետ ներդաշնակության արտահայտություն: Այն նաև ուրույն դեր է խաղում մարդկային շփումներն ու կապերը ակտիվացնելու և, ընդհանրապես, խաղաղությունն ու համերաշխ գոյակցությունն ամրապնդելու գործում: Իր մեջ պարունակող համերաշխության, բարեկամության և համախմբման մեծ ներուժի արտացոլումն է նաև այսօրվա վեհաշուք հավաքը «Վահդաթ»` «Միասնականություն» անվանումը կրող այս հիասքանչ սրահում:
Հարուստ ավանդույթներով այս հրաշալի տոնը չի վրիպել նաև համաշխարհային հանրության տեսադաշտից: Միավորված ազգերի կազմակերպության Գլխավոր ասամբլեայի կողմից Նովրուզի ճանաչումը և ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից դրա գրանցումը` որպես Մարդկության ոչ նյութական մշակութային ժառանգություն, դրա իսկական վկայություններն են: Ուղիղ մեկ տարի առաջ Նախագահ Ահմադինեժադի գլխավորած կառավարության նախաձեռնության և ջանքերի շնորհիվ այսօր գերազանց առիթ է ընձեռվել միմյանց հանդիպելու, շփվելու և ամենայն բարիք մաղթելու` արժևորելով համամարդկայինը, տիեզերականը, որ միավորում է մեզ: Այս հավաքը նաև տարբեր քաղաքակրթությունների միջև երկխոսության, միջմշակութային համագործակցության և փոխըմբռնման խրախուսման գեղեցիկ դրսևորում է:
Գարնանային զարթոնքի ծեսը հոգեհարազատ է նաև մեզ` հայերիս։ Տյառնընդառաջը, որ հայկական հնագույն տոներից է, ավանդույթի համաձայն նշվում է փետրվարի 14-ին: Թեև տոնը ձմռանն է, սակայն այդ օրն արդեն զգացվում է գարնան շունչը, և, ըստ մեր պապերի հնագույն պատկերացումների, տոնը մեղմում է ցուրտը և ազդարարում գարնան սկիզբը։ Տոնը խորհրդանշում է լույս, ջերմություն, երիտասարդություն, սեր, պտղաբերություն և օրհնանք է բերում նորապսակ զույգերին:
Բացի այդ, 301 թվականին քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն աշխարհում առաջինն ընդունած մեր հավատավոր ժողովրդի գլխավոր տաղավար տոնը Սուրբ Զատիկն է` մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ Հարությունը, և ակնհայտ է նրա ծիսակարգի նմանությունը Նովրուզի ծեսերի հետ: Տոնի ընթացքում հայերն էլ իրենց տոնական սեղանները զարդարում են հավիտենականության խորհրդանիշը հանդիսացող գունավոր հավկիթներով և բնության վերածնունդի խորհուրդն արտահայտող նորածիլ բույսերով:
Սրանք ընդամենը մի համեստ օղակն են ընդհանրությունների այն մեծ շղթայի, որը դարերի ընթացքում ձևավորվել է Հայաստանի, Իրանի և մեր տարածաշրջանի այլ ժողովուրդների միջև։ Հենց դրանք են կազմել հայիրանական դարավոր դրացիության ու բարեկամության ամուր հիմքերը, որ Հայաստանի անկախացումից ի վեր վերածվեցին երկու պետությունների միջև լիարժեք գործընկերային միջպետական հարաբերությունների։
Հարգելի՛ բարեկամներ,
Հայաստանի և Իրանի բարիդրացիական հարաբերություններն իսկապես օրինակելի են: Մեր բարեկամությունը, իրանական միջավայրում հայկական ծաղկուն համայնքի ներկայությունը քրիստոնեական և իսլամական քաղաքակրթությունների համագործակցության և փոխադարձ հարստացման լավ օրինակ է: Հայաստանի և Իրանի համագործակցությունը բարեկամության, հանդուրժողականության, փոխադարձ հարգանքի, մշակութային երկխոսության պատմություն է:
Օգտվելով տոնական այս հիասքանչ միջոցառման ընձեռած գեղեցիկ հնարավորությունից` ցանկանում եմ Նովրուզի շնորհավորանքներ հղել Իրանի Իսլամական Հանրապետության Հոգևոր առաջնորդին, Իրանի Իսլամական Հանրապետության Նախագահին, այսօր մեզ հետ ներկա գտնվող մյուս Նախագահներին և բոլոր ներկաներին: Շնորհավորանքս եմ հղում նաև Իրանի բարեկամ ժողովրդին և բոլոր նրանց, ովքեր նշում են այս տոնը և ընդհանրապես բոլոր նրանց, ովքեր արժևորում են տոնի խորհուրդները՝ բարությունը, սերը, ծնունդը, խաղաղությունը:
Մաղթում եմ բարգավաճում և խաղաղություն մեր տարածաշրջանին ու համայն աշխարհին:
Իրանում Սերժ Սարգսյանի ելույթը Նովրուզի տոնակատարությանը
Նախագահ Սերժ Սարգսյանը, Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահ Մահմուդ Ահմադինեժադի հրավերով, այսօր աշխատանքային այցով ժամանել է Թեհրան: Այցի շրջանակում Հանրապետության ղեկավարը հանդիպում է ունեցել Նախագահ Մահմուդ Ահմադինեժադի հետ: Սերժ Սարգսյանը նախ շնորհավորել է ԻԻՀ նախագահին և Իրանի ժողովրդին՝ Նովրուզի տոնի կապակցությամբ և իր ու ամբողջ հայ ժողովրդի անունից հղել բարեմաղթանքներ: Հանդիպման ընթացքում նախագահներ Սարգսյանը և Ահմադինեժադը քննարկել են երկկողմ փոխշահավետ համագործակցության զարգացմանն ու բարիդրացիական հարաբերությունների ամրապնդմանը վերաբերող հարցեր: Նախագահները կարևորել են հատկապես էներգետիկայի, տրանսպորտի, մշակույթի և մի շարք այլ բնագավառներում հաջողությամբ զարգացող փոխգործակցությունը, անդրադարձել՝ Իրան-Հայաստան երկաթգծի կառուցման ծրագրին: ԻԻՀ նախագահի հետ հանդիպումից հետո Նախագահ Սերժ Սարգսյանը, Թեհրան ժամանած այլ երկրների ղեկավարների հետ, «Վահդաթ» համալիրում մասնակցել է Նովրուզի տոնակատարությանը և հանդես եկել շնորհավորական խոսքով: *** Նախագահ Սերժ Սարգսյանի ելույթը Նովրուզի տոնակատարությանը Իրանի Իսլամական Հանրապետության մեծարգո՛ պարոն Նախագահ, Ձե՛րդ Գերազանցություններ, Տոնական հանդիսության հարգարժա՛ն մասնակիցներ, Ուրախ եմ ներկա գտնվել Նովրուզի միջազգային երկրորդ տոնակատարության այս գեղեցիկ և հիրավի խորհրդանշական արարողությանը: Նովրուզի տոնն իր գեղեցիկ ու բարի ավանդույթներով և ծեսերով հազարամյակների ընթացքում յուրաքանչյուր գարուն նշվում է մեր տարածաշրջանում` ջերմ ու բարեկամական մթնոլորտում միավորելով տարբեր ժողովուրդների: «Նովրուզ» բառն իր մեջ խորհուրդ ունի։ Այն նշանակում է «նոր օր», ինչն ազդարարում է գարնան գալուստը, կյանքի զարթոնքը: Հենց այդ օրերին է, որ բնությունն իսկապես արթնանում է, և ամեն ինչ սկսվում է նորից. ահա թե ինչպես է հնագույն քաղաքակրթություն ունեցող Իրանի ժողովուրդը պատկերել ու արժևորել կյանքի հավերժականությունը։ Աշխարհի շատ ու շատ ժողովուրդների հոգեկերտվածքում գարունը սկիզբ է, գարնան գալուստը կյանքի նոր էջ է բացում։ Գեղեցիկ է այս տոնը` որպես մարդկային կյանքի՝ բնության հետ ներդաշնակության արտահայտություն: Այն նաև ուրույն դեր է խաղում մարդկային շփումներն ու կապերը ակտիվացնելու և, ընդհանրապես, խաղաղությունն ու համերաշխ գոյակցությունն ամրապնդելու գործում: Իր մեջ պարունակող համերաշխության, բարեկամության և համախմբման մեծ ներուժի արտացոլումն է նաև այսօրվա վեհաշուք հավաքը «Վահդաթ»` «Միասնականություն» անվանումը կրող այս հիասքանչ սրահում: Հարուստ ավանդույթներով այս հրաշալի տոնը չի վրիպել նաև համաշխարհային հանրության տեսադաշտից: Միավորված ազգերի կազմակերպության Գլխավոր ասամբլեայի կողմից Նովրուզի ճանաչումը և ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից դրա գրանցումը` որպես Մարդկության ոչ նյութական մշակութային ժառանգություն, դրա իսկական վկայություններն են: Ուղիղ մեկ տարի առաջ Նախագահ Ահմադինեժադի գլխավորած կառավարության նախաձեռնության և ջանքերի շնորհիվ այսօր գերազանց առիթ է ընձեռվել միմյանց հանդիպելու, շփվելու և ամենայն բարիք մաղթելու` արժևորելով համամարդկայինը, տիեզերականը, որ միավորում է մեզ: Այս հավաքը նաև տարբեր քաղաքակրթությունների միջև երկխոսության, միջմշակութային համագործակցության և փոխըմբռնման խրախուսման գեղեցիկ դրսևորում է: Գարնանային զարթոնքի ծեսը հոգեհարազատ է նաև մեզ` հայերիս։ Տյառնընդառաջը, որ հայկական հնագույն տոներից է, ավանդույթի համաձայն նշվում է փետրվարի 14-ին: Թեև տոնը ձմռանն է, սակայն այդ օրն արդեն զգացվում է գարնան շունչը, և, ըստ մեր պապերի հնագույն պատկերացումների, տոնը մեղմում է ցուրտը և ազդարարում գարնան սկիզբը։ Տոնը խորհրդանշում է լույս, ջերմություն, երիտասարդություն, սեր, պտղաբերություն և օրհնանք է բերում նորապսակ զույգերին: Բացի այդ, 301 թվականին քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն աշխարհում առաջինն ընդունած մեր հավատավոր ժողովրդի գլխավոր տաղավար տոնը Սուրբ Զատիկն է` մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ Հարությունը, և ակնհայտ է նրա ծիսակարգի նմանությունը Նովրուզի ծեսերի հետ: Տոնի ընթացքում հայերն էլ իրենց տոնական սեղանները զարդարում են հավիտենականության խորհրդանիշը հանդիսացող գունավոր հավկիթներով և բնության վերածնունդի խորհուրդն արտահայտող նորածիլ բույսերով: Սրանք ընդամենը մի համեստ օղակն են ընդհանրությունների այն մեծ շղթայի, որը դարերի ընթացքում ձևավորվել է Հայաստանի, Իրանի և մեր տարածաշրջանի այլ ժողովուրդների միջև։ Հենց դրանք են կազմել հայիրանական դարավոր դրացիության ու բարեկամության ամուր հիմքերը, որ Հայաստանի անկախացումից ի վեր վերածվեցին երկու պետությունների միջև լիարժեք գործընկերային միջպետական հարաբերությունների։ Հարգելի՛ բարեկամներ, Հայաստանի և Իրանի բարիդրացիական հարաբերություններն իսկապես օրինակելի են: Մեր բարեկամությունը, իրանական միջավայրում հայկական ծաղկուն համայնքի ներկայությունը քրիստոնեական և իսլամական քաղաքակրթությունների համագործակցության և փոխադարձ հարստացման լավ օրինակ է: Հայաստանի և Իրանի համագործակցությունը բարեկամության, հանդուրժողականության, փոխադարձ հարգանքի, մշակութային երկխոսության պատմություն է: Օգտվելով տոնական այս հիասքանչ միջոցառման ընձեռած գեղեցիկ հնարավորությունից` ցանկանում եմ Նովրուզի շնորհավորանքներ հղել Իրանի Իսլամական Հանրապետության Հոգևոր առաջնորդին, Իրանի Իսլամական Հանրապետության Նախագահին, այսօր մեզ հետ ներկա գտնվող մյուս Նախագահներին և բոլոր ներկաներին: Շնորհավորանքս եմ հղում նաև Իրանի բարեկամ ժողովրդին և բոլոր նրանց, ովքեր նշում են այս տոնը և ընդհանրապես բոլոր նրանց, ովքեր արժևորում են տոնի խորհուրդները՝ բարությունը, սերը, ծնունդը, խաղաղությունը: Մաղթում եմ բարգավաճում և խաղաղություն մեր տարածաշրջանին ու համայն աշխարհին: