Հարցազրույց  ՀՀ նախագահի կողմից 2009թ. կերպարվեստի ոլորտում պետական մրցանակի արժանացած ՀՀ ԳԱԱ Արվեստի ինստիտուտի տնօրեն Արարատ Աղասյանի հետ   

-2008թ. նախագահական ընտրություններից մինչ այսօր հաջողվե՞լ է Հայաստանում մեղմել ներքաղաքական լարվածությունը։

-Իհա՛րկե։ Չի կարելի համեմատել 2008-ի մարտի 1-ից հետո ստեղծված մթնոլորտի հետ. այն ժամանակ շատ լարված վիճակ էր։ Ինձ թվում է, որ 2009-ի ընթացքում ինչ-որ չափով մեղմվեց քաղաքական իրավիճակը, հոգեբանական մթնոլորտը։ Հիմա, իհարկե, կա լարվածություն, բայց դա հիմնականում կապված է հայ-թուրքական արձանագրությունների ընդունել-չընդունելու հարցի հետ, և այդ լարվածությունն այն թեժության չէ, ինչ որ 2008-ին էր։

-Ըստ Ձեզ՝ «ֆուտբոլային» դիվանագիտությունն ի՞նչ տվեց Հայաստանին։

-Վաղ թե ուշ Հայաստանն իրոք պետք է Թուրքիայի հետ դիվանագիտական հարաբերություններ, այնուամենայնիվ, հաստատեր, որովհետև մենք տարածաշրջանում հարևաններ ենք, պետք է տնտեսական և քաղաքական կապեր ունենանք։ Հիմա դա «ֆուտբոլային» դիվանագիտությո՞ւնը կանի... դա աշխարհում ընդունված մի ձև էր, որպեսզի ընդառաջ քայլեր կատարվեն։ Կարծում եմ, որ, ընդհանուր առմամբ, դա դրական երևույթ է։

-Կոնկրետ կարո՞ղ եք ասել, օրինակ, Հայաստանին  դրական ի՞նչ տվեց Թուրքիայի հետ հարաբերությունների հաստատման այս գործընթացը։

-Ես կասեմ, որ հայ-թուրքական հարաբերությունների հաստատումը դրական շատ բան կարող է տալ և՛ մեզ, և՛ թուրքերին։

-Իսկ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման հարցում վտանգներ չե՞ք տեսնում՝ հատկապես հաշվի առնելով նաև այն տեսակետը, որ այն սերտորեն փոխկապակցված է հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի հետ։

-Ես գիտեմ այդ տեսակետը, բայց և՛ մեր երկրի նախագահը, և՛ մեր արտաքին գործերի նախարարությունը բազմիցս հայտարարել են, պնդել, որ այդպիսի կապ Ղարաբաղի կարգավորման և հայ-թուրքական հարաբերությունների հաստատման միջև ուղակիորեն չկա, և Ռուսաստանի վարչապետն Պուտինն ու նախագահ Մեդվեդևն էլ ասացին, որ դրանք զուգահեռ և անկախ պրոցեսներ են։ Կարծում եմ, որ դա այդպես է՝ շաղկապված չեն մեկը մյուսի հետ։ Իսկ ինչ վերաբերում է վտանգներին, Ալիևը, այո՛, անընդհատ հայտարարում է պատերազմի մասին, բայց ո՛չ Ռուսաստանը, ո՛չ ԱՄՆ-ը, ո՛չ էլ Եվրոպան, իմ տպավորությամբ, երբեք թույլ չեն տա, որ Ադրբեջանն ուժի դիրքերից և պատերազմի միջոցով այս հարցը կարգավորի։

-Դուք կողմնակից կլինե՞ք, եթե խնդիրը կարգավորվի խաղաղ ճանապարհով, բայց ազատագրված որևէ տարածքի հանձնմամբ։

-Եթե բուն պատմական Արցախը հռչակվի ազատ, անկախ պետականություն տան Արցախին, կամ, իհարկե, մենք բոլորս էլ կցանկանայինք, որ ընդհանրապես Արցախի միացում տեղի ունենար Հայաստանի հետ, այսինքն՝ եթե Արցախի բուն տարածքը մնա հայկական, ընդունվի միջազգային հանրության կողմից որպես հայկական տարածք, հայկական պետականություն, այդ դեպքում մենք, հավանաբար, պետք է ինչ-որ տարածքների ինչ-որ զիջումների գնանք, որովհետև կոմպրոմիս նշանակում է, որ ինչ-որ զիջումների պետք է գնանք՝ չվտանգելով Արցախի անվտանգությունը։

-Եթե կրկին վերադառնանք ներքաղաքական կյանքին, ինչպե՞ս եք գնահատում այն փաստը, որ դատարանը «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի գլխավոր խմբագիր Նիկոլ Փաշինյանին դատապարտեց 7 տարվա ազատազրկման։

-Դժվարանում եմ ասել։ Իհարկե, այստեղ, կարծում եմ, քաղաքական բաղադրիչն առկա է, բայց չեմ կարող դա մեկնաբանել, որովհետև դրանք իրավաբանական հարցեր են։ Ես չեմ տիրապետում բոլոր փաստերին, թե կոնկրետ ինչի համար են մեղադրել, ինչ մեղադրանքներ են ներկայացվել և ինչպես են հիմնավորել այդ մեղադրանքները, դրա համար ես դժվարանում եմ ասել։ Իմ տպավորությամբ՝ խիստ է դատավճիռը։ Որքան գիտեմ, մեղադրողները նույնիսկ 6 տարի էին պահանջել, բայց մեկ տարի էլ ավելացրել են։ Խիստ էր պատիժը։

Զրույցը վարեց Արեգնազ Մանուկյանը